Chính sách bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với chủ hộ kinh doanh cá thể sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc đảm bảo an sinh xã hội cho nhóm đối tượng này, giúp họ tiếp cận và thụ hưởng các chế độ bảo hiểm tương tự như người lao động làm việc theo hợp đồng lao động.
Theo Nghị định số 158/2025/NĐ-CP, chủ hộ kinh doanh cá thể có đăng ký kinh doanh theo quy định của Chính phủ sẽ phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Mức đóng bảo hiểm sẽ được tính theo tỷ lệ phần trăm tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc. Cụ thể, mức đóng hằng tháng sẽ là 3% vào quỹ ốm đau và thai sản, và 22% vào quỹ hưu trí và tử tuất.
Chủ hộ kinh doanh sẽ được lựa chọn tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, với mức thấp nhất bằng mức tham chiếu và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng. Mức tham chiếu hiện nay được quy định bằng mức lương cơ sở, tương ứng với 2.340.000 đồng/tháng. Do đó, mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất của chủ hộ kinh doanh hiện tại là 585.000 đồng/tháng và mức cao nhất là 11.700.000 đồng/tháng.
Về phương thức đóng, chủ hộ kinh doanh sẽ có thể chọn phương thức đóng linh hoạt, có thể đóng hằng tháng, 3 tháng hoặc 6 tháng một lần tùy theo nhu cầu. Điều này sẽ giúp chủ hộ kinh doanh dễ dàng hơn trong việc quản lý tài chính và sắp xếp thời gian đóng bảo hiểm.
Luật Bảo hiểm xã hội 2024 cũng quy định rõ về các đối tượng không thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Theo đó, người đang hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hằng tháng sẽ không phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Vì vậy, chủ hộ kinh doanh là người đã về hưu và đang hưởng lương hưu sẽ không thuộc đối tượng phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Nghị quyết số 78/2025/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng ghi nhận thời gian chủ hộ kinh doanh đã đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc trước ngày 1/7/2025 để làm căn cứ giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội. Theo thống kê, khoảng 3.539 chủ hộ kinh doanh cá thể trên cả nước sẽ được ghi nhận thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc để làm căn cứ giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội.
Nhìn chung, chính sách bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với chủ hộ kinh doanh cá thể sẽ giúp đảm bảo an sinh xã hội cho nhóm đối tượng này, đồng thời giúp họ tiếp cận và thụ hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội bền vững. Việc thực hiện chính sách này cũng sẽ góp phần tăng cường sự công bằng và bình đẳng trong hệ thống bảo hiểm xã hội của Việt Nam.
