Trung Quốc đã chính thức bắt đầu xây dựng một con đập thủy điện khổng lồ trên cao nguyên Tây Tạng, với mục tiêu trở thành một trong những cơ sở thủy điện lớn nhất thế giới. Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đã công bố khởi công dự án này vào ngày 19/7 tại thành phố Nyingchi, khu tự trị Tây Tạng.
Dự án nằm ở hạ lưu sông Yarlung Tsangpo, một dòng sông quan trọng chảy qua Tây Tạng và sau đó trở thành sông Brahmaputra, chảy qua Ấn Độ và Bangladesh. Dự án này đã được Bắc Kinh lên kế hoạch từ năm 2020 như một phần của kế hoạch 5 năm nhằm khai thác tiềm năng thủy điện của cao nguyên Tây Tạng. Sau khi được phê duyệt vào tháng 12 năm ngoái, dự án đã sẵn sàng để triển khai.
Với công suất dự kiến đạt 300 tỷ kilowatt-giờ điện mỗi năm, gấp 3 lần công suất của đập Tam Hiệp, dự án này được cho là lớn hàng đầu thế giới trong lĩnh vực thủy điện. Dự án sẽ bao gồm 5 nhà máy thủy điện bậc thang, với tổng mức đầu tư ước tính khoảng 1.200 tỷ nhân dân tệ (167 tỷ USD). Dự án chủ yếu sẽ cung cấp điện ra ngoài Tây Tạng, đồng thời cũng đáp ứng nhu cầu sử dụng trong khu vực.
Trung Quốc đã khẳng định rằng dự án đã trải qua đánh giá khoa học nghiêm ngặt và sẽ không gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường sinh thái, ổn định địa chất hay quyền sử dụng nguồn nước của các quốc gia hạ lưu. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng cho biết rằng dự án có thể hỗ trợ phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu tại các khu vực hạ lưu.
Tuy nhiên, dự án đã gây ra lo ngại tại Ấn Độ và Bangladesh về ảnh hưởng đến an ninh nguồn nước và lương thực, cũng như việc di dời dân cư và tác động môi trường. Tập đoàn China Yajiang, một doanh nghiệp nhà nước mới, đã được thành lập để làm chủ đầu tư dự án. Dự án này đã thúc đẩy Ấn Độ đẩy nhanh tiến độ các dự án thủy điện của riêng mình trên sông Brahmaputra tại Arunachal Pradesh để khẳng định quyền sử dụng nguồn nước.
Như vậy, dự án đập thủy điện khổng lồ trên cao nguyên Tây Tạng của Trung Quốc đang là một chủ đề nóng, với nhiều quan ngại về tác động môi trường và ảnh hưởng đến các quốc gia hạ lưu. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn khẳng định rằng dự án sẽ được thực hiện một cách khoa học và an toàn.
