Thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua một phiên giao dịch đầy biến động vào ngày 24/9, với một sự đảo chiều ngoạn mục trong phiên chiều. Sự phục hồi ấn tượng của thị trường được dẫn dắt bởi nhóm ngành ngân hàng, với các mã hàng đầu như VPB, TCB, HDB và VCB đều có đóng góp lớn vào đà tăng của chỉ số VN-Index. Động thái tích cực này diễn ra sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành chỉ thị nhằm thúc đẩy xuất khẩu và phát triển thị trường ngoài nước, cho thấy nỗ lực không ngừng của Chính phủ trong việc thúc đẩy kinh tế và ổn định thị trường.

Song song với những nỗ lực thúc đẩy kinh tế, thị trường bất động sản cũng đang nhận được sự quan tâm đặc biệt từ Chính phủ. Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có yêu cầu cụ thể đối với các cơ quan chức năng về việc kiểm soát tồn kho bất động sản và giải quyết các thắc mắc liên quan đến giá nhà chung cư. Điều này không chỉ cho thấy sự quan tâm của Chính phủ đối với thị trường bất động sản mà còn thể hiện nỗ lực nhằm đảm bảo sự phát triển lành mạnh và bền vững của thị trường này, góp phần ổn định kinh tế và xã hội.

Các chuyên gia tài chính dự đoán rằng VN-Index có khả năng sẽ tiếp tục duy trì trạng thái đi ngang trong thời gian tới. Tuy nhiên, một số ngành cụ thể như nhựa và mỹ thuật đang được đánh giá là có nhiều cơ hội để phát triển và vươn lên. Sự kiện đáng chú ý như Raj Plast 2025 và định hướng phát triển mỹ thuật Hải Phòng thành ngành công nghiệp văn hóa mũi nhọn đang mở ra những triển vọng mới, không chỉ cho các doanh nghiệp trong ngành mà còn cho cả nền kinh tế.

Không chỉ trong lĩnh vực tài chính và kinh tế, thị trường ô tô Việt Nam cũng đang đón nhận những thay đổi và sự kiện mới. Thị trường sắp chào đón mẫu xe hybrid sạc điện BYD Seal05, hứa hẹn sẽ tạo ra sự cạnh tranh gay gắt trong phân khúc sedan cỡ C. Sự xuất hiện của mẫu xe này không chỉ đa dạng hóa lựa chọn cho người tiêu dùng mà còn thể hiện sự phát triển và cạnh tranh trong ngành ô tô, hướng tới đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về xe thân thiện với môi trường.

Trước những biến động và cơ hội đang xuất hiện, các doanh nghiệp và nhà đầu tư đang chờ đợi những bước đi tiếp theo trên thị trường. Việc nắm bắt thông tin và đánh giá tình hình một cách chính xác sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt và hiệu quả. Với sự nỗ lực của Chính phủ và sự thay đổi trong các ngành, niềm tin vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam vẫn được duy trì.

Chính phủ Mỹ vừa công bố quyết định áp thuế 20% đối với toàn bộ hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam, một động thái thu hút sự chú ý trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang trải qua nhiều biến động. Với vai trò là một trong những quốc gia xuất khẩu hàng hóa hàng đầu, Việt Nam hiện có nhiều mặt hàng chủ lực như dệt may, da giày và điện tử.

Mức thuế mới mà Mỹ áp dụng được xem là một bước tăng đáng kể so với các mức thuế trước đây. Điều này đặt ra câu hỏi về tác động tiềm tàng của quyết định này đối với nền kinh tế Việt Nam cũng như mối quan hệ thương mại giữa hai nước. Cần lưu ý rằng Việt Nam không phải là quốc gia duy nhất bị Mỹ áp thuế. Tuy nhiên, mức thuế 20% được đánh giá là khá cao so với các nước khác trong khu vực như Nhật Bản, Hàn Quốc, và Campuchia.

Nhật Bản và Hàn Quốc, những đối tác thương mại lớn của Mỹ, hiện đang chịu mức thuế thấp hơn. Campuchia, một quốc gia láng giềng của Việt Nam, cũng được hưởng mức thuế ưu đãi trong một số lĩnh vực. Câu hỏi đặt ra là vì sao Việt Nam lại bị áp mức thuế mạnh hơn so với các nước khác? Một số chuyên gia cho rằng quyết định này có thể xuất phát từ việc Mỹ muốn điều chỉnh lại chính sách thương mại với các nước châu Á, trong bối cảnh có những lo ngại về việc Trung Quốc và các nước khác đang thực hiện các hoạt động thương mại không công bằng.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo rằng mức thuế mới có thể ảnh hưởng tiêu cực đến xuất khẩu của Việt Nam, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp chủ lực như dệt may và điện tử. Điều này có thể dẫn đến giảm tăng trưởng kinh tế và tạo ra thách thức cho các doanh nghiệp Việt Nam trong việc duy trì hoạt động xuất khẩu. Hệ quả của quyết định này chắc chắn sẽ được theo dõi sát sao bởi các doanh nghiệp xuất khẩu cũng như các nhà hoạch định chính sách tại Việt Nam.

Mỹ và Việt Nam đã có một mối quan hệ thương mại tương đối tốt trong những năm gần đây, với mức tăng trưởng thương mại hai chiều đáng kể. Việt Nam đang là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất ở châu Á và đang tiến gần đến top 30 nền kinh tế lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, với mức thuế mới từ Mỹ, Việt Nam sẽ phải đối mặt với những thách thức không nhỏ trong việc duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế cũng như vị thế của mình trong bản đồ thương mại quốc tế.

Không chỉ dừng lại ở tác động kinh tế, quyết định áp mức thuế 20% cũng có thể làm căng thẳng mối quan hệ thương mại giữa Mỹ và Việt Nam. Trong bối cảnh hiện nay, khi mà quan hệ thương mại giữa các quốc gia đang trở nên phức tạp hơn bao giờ hết, Việt Nam và Mỹ cần có những biện pháp ngoại giao và thương mại hiệu quả để giải quyết các vấn đề phát sinh và duy trì mối quan hệ hợp tác lâu dài.

Cuối cùng, điều quan trọng là Việt Nam cần đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tăng cường năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp trong nước và tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư để đối mặt với những thách thức từ bên ngoài. Đồng thời, việc theo dõi sát sao và phản ứng kịp thời với các biến động trên thị trường quốc tế sẽ giúp Việt Nam giảm thiểu những tác động tiêu cực từ quyết định áp thuế của Mỹ.

Huawei đã chính thức lên ngôi vị dẫn đầu thị trường smartphone tại Trung Quốc trong quý II, đánh dấu lần đầu tiên trong hơn bốn năm qua hãng đạt được vị trí này. Sự trở lại ấn tượng của Huawei có thể được giải thích bằng việc hãng đã cho ra mắt loạt mẫu smartphone với thiết kế và phần mềm mới, tạo sức hút mạnh mẽ với người dùng. Dựa trên dữ liệu từ hãng nghiên cứu IDC, trong quý vừa qua, Huawei đã chiếm khoảng 18% thị phần smartphone tại Trung Quốc.

Trong khi đó, các đối thủ cạnh tranh hàng đầu của Huawei, bao gồm Vivo và Oppo, đã ghi nhận sự suy giảm trong quý II. Tổng lượng smartphone xuất xưởng tại Trung Quốc trong quý vừa qua đã giảm 4%, xuống còn 69 triệu chiếc. Tuy nhiên, Huawei đã cho thấy khả năng chống chọi tốt hơn so với các đối thủ, ngay cả trong bối cảnh thị trường gặp khó khăn.

Sự hồi phục của Huawei diễn ra sau nhiều năm bị ảnh hưởng bởi các hạn chế xuất khẩu từ Mỹ. Công ty đã phải tự phát triển phần cứng và công nghệ của mình, bao gồm cả chip trí tuệ nhân tạo (AI). Vào năm 2024, Huawei đã ra mắt nhiều mẫu smartphone sử dụng chip bán dẫn tự thiết kế và sản xuất trong nước, bao gồm cả thiết bị thương mại đầu tiên trên thế giới có thiết kế gập đôi.

Bên cạnh đó, Huawei cũng đã tung ra những mẫu smartphone chạy trên hệ điều hành riêng của mình, từ bỏ dần nền tảng Android của Google. Điều này đã giúp Huawei tạo ra sự khác biệt và thu hút người dùng. Việc chuyển đổi sang hệ điều hành riêng và phát triển chip bán dẫn tự thiết kế đã giúp Huawei có thể kiểm soát hoàn toàn quá trình sản xuất và phát triển sản phẩm.

Các nhà nghiên cứu của IDC cũng ghi nhận sự sụt giảm đầu tiên về số lượng smartphone xuất xưởng tại Trung Quốc sau 6 quý tăng trưởng liên tiếp. Nguyên nhân được cho là do sự hỗ trợ từ các gói trợ cấp của chính phủ đang giảm dần. Ông Arthur Guo, nhà phân tích cấp cao của IDC China, nhận định rằng môi trường kinh tế hiện nay vẫn còn nhiều thách thức và niềm tin của người tiêu dùng vẫn còn khá thấp. Do đó, khả năng nhu cầu smartphone tăng mạnh trong ngắn hạn là điều khó xảy ra.

Trước bối cảnh thị trường, các hãng smartphone sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức để thu hút người dùng nâng cấp hoặc mua mới. Sự cạnh tranh khốc liệt và nhu cầu người dùng ngày càng thay đổi đòi hỏi các hãng phải không ngừng sáng tạo và cải tiến sản phẩm.

Xem thêm thông tin về thị trường smartphone tại Trung Quốc và những chiến lược của các hãng trong thời gian tới.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng mới đây đã có buổi làm việc với lãnh đạo thành phố Đà Nẵng nhằm triển khai Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng gợi ý Đà Nẵng nên tập trung vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số với mục tiêu xuất khẩu.

Ông Hồ Quang Bửu, Phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, cho biết thành phố đã xây dựng kế hoạch hành động và lồng ghép nội dung vào các chương trình phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đến nay, Đà Nẵng đã hoàn thành 42,7% nhiệm vụ Trung ương giao và nằm trong nhóm 5 địa phương dẫn đầu.

Thành phố kiến nghị 10 giải pháp để đẩy mạnh phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, bao gồm mở rộng sandbox, lập Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp quốc gia, đầu tư hạ tầng trọng điểm, triển khai Internet vệ tinh, hỗ trợ công nghệ chiến lược, đưa ba sáng kiến vào danh mục quốc gia, hoàn thiện pháp lý đô thị thông minh, mở rộng visa ưu đãi cho chuyên gia, phát triển kinh tế số và xây dựng sàn tín chỉ carbon.

Báo cáo về tình hình phát triển công nghệ – thông tin của thành phố Đà Nẵng, ông Hồ Quang Bửu cho biết năm 2024, tổng doanh thu toàn ngành công nghệ – thông tin thành phố đạt 39.888 tỷ đồng, tăng 9,07% so với năm 2023. Kim ngạch xuất khẩu phần mềm đạt 165 triệu USD, tăng 11,6% so với năm 2023. Kinh tế số đóng góp 20,69% GRDP thành phố.

Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Quảng khẳng định Đà Nẵng coi khoa học công nghệ, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo là nền tảng bền vững. Địa phương đã hoàn thiện thể chế, đầu tư hạ tầng số và thu hút nhân lực chất lượng cao.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng ghi nhận tinh thần tiên phong, quyết liệt của thành phố Đà Nẵng trong việc thực hiện các định hướng lớn về khoa học, công nghệ và chuyển đổi số. Ông nhấn mạnh rằng Đà Nẵng đầu tư vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là phải nghĩ đến xuất khẩu và đây sẽ là ngành xuất khẩu chính của thành phố.

Bộ trưởng gợi ý Đà Nẵng nên áp dụng tinh thần ‘Khoán 10’ trong Nghị quyết 57, đó là việc quản lý theo mục tiêu, trao quyền tự chủ, chấp nhận rủi ro và đánh giá theo hiệu quả tổng thể. Người làm khoa học được hưởng lợi chính đáng từ thành quả, giàu lên chính đáng, qua đó giải phóng sức sáng tạo. Bộ trưởng cam kết đồng hành, trực tiếp cử cán bộ Trung ương về làm việc tại Đà Nẵng, tạo điều kiện để thành phố thực hiện thành công Nghị quyết 57 và coi đây là mô hình thí điểm để nhân rộng cả nước.

Ukraine và Mỹ đang thảo luận về một thỏa thuận quan trọng liên quan đến việc Kiev sẽ cung cấp máy bay không người lái (UAV) cho quân đội Mỹ. Thông tin này được Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với tờ New York Post vào ngày 18/7. Nếu thỏa thuận này được thực hiện, nó sẽ đánh dấu một bước ngoặt đáng kể đối với cả hai quốc gia.

Thỏa thuận tiềm năng này có thể mở ra cánh cửa xuất khẩu công nghệ UAV thời chiến của Ukraine, vốn trước đây bị hạn chế bởi các rào cản pháp lý nghiêm ngặt. Đồng thời, nó cũng tạo ra một tiền lệ hiếm hoi trong hệ sinh thái mua sắm quốc phòng của Mỹ, nơi Bộ Quốc phòng thường ít khi mua vũ khí từ các quốc gia ngoài NATO.

Đối với Ukraine, thỏa thuận này sẽ giúp tháo gỡ hai chướng ngại lớn mà họ đang đối mặt. Thứ nhất, chính sách kiểm soát xuất khẩu cứng rắn của chính Ukraine đã hạn chế khả năng xuất khẩu các sản phẩm quốc phòng của họ. Thứ hai, sự dè dặt cố hữu từ phía Lầu Năm Góc đối với việc sử dụng vũ khí nước ngoài cũng là một thách thức lớn.

Tuy nhiên, một trở ngại lớn khác mà Ukraine cần giải quyết là việc nhiều UAV của họ hiện vẫn sử dụng linh kiện Trung Quốc. Để đáp ứng tiêu chuẩn của Bộ Quốc phòng Mỹ, Ukraine sẽ cần phải tìm cách giải quyết vấn đề này.

Các chuyên gia nhận định rằng thỏa thuận UAV giữa Mỹ và Ukraine còn phải vượt qua nhiều trở ngại lớn. Vấn đề xuất xứ linh kiện và việc tuân thủ các quy định ngặt nghèo về mua sắm quốc phòng của Mỹ là một số thách thức mà hai bên cần phải giải quyết.

Nếu thành hiện thực, thỏa thuận UAV giữa Ukraine và Mỹ không chỉ mang ý nghĩa thương mại. Nó sẽ là lời tuyên bố rằng thời đại quốc phòng toàn cầu không còn bị giới hạn trong khuôn khổ NATO hay các tổ hợp công nghiệp quân sự truyền thống. Điều này có thể mở ra những cơ hội mới cho sự hợp tác quốc phòng giữa các quốc gia ngoài NATO.

Hiện tại, vẫn còn nhiều câu hỏi về tương lai của thỏa thuận này. Tuy nhiên, một điều chắc chắn là cả Ukraine và Mỹ đều có nhiều lợi ích để đạt được từ thỏa thuận tiềm năng này.

Nông sản hữu cơ Việt Nam đang đứng trước những thách thức và cơ hội khi xuất khẩu sang thị trường Mỹ, một trong những thị trường lớn nhất thế giới với kim ngạch nhập khẩu lên đến 4.000 tỷ USD mỗi năm. Thị trường Mỹ mang lại tiềm năng to lớn cho các quốc gia xuất khẩu, tuy nhiên, việc thâm nhập vào thị trường này ngày càng trở nên khó khăn và tốn kém hơn do chính sách áp dụng thuế cao đối với các sản phẩm sản xuất bên ngoài nước Mỹ và sự gia tăng từ chi phí logistics.

Ông Marc Mealy, Phó chủ tịch phụ trách chính sách, Hội đồng kinh doanh Mỹ – ASEAN, cho rằng để vượt qua rào cản thuế quan mới, các hợp tác xã (HTX) và doanh nghiệp Việt Nam cần tập trung vào việc sản xuất và tiếp thị những sản phẩm thiết yếu – những sản phẩm mà người tiêu dùng vẫn sẵn sàng lựa chọn dù giá có cao hơn do thuế. Một trong những phân khúc ngách đặc biệt tiềm năng chính là sản phẩm được chứng nhận hữu cơ.

Ông Đỗ Ngọc Hưng, Tham tán Thương mại tại Mỹ, cũng chỉ ra đặc điểm xu hướng tiêu dùng của thị trường này là chú trọng đến những sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Nếu những mặt hàng như dệt may, đồ gỗ… sẽ gặp những khó khăn nhất định khi Mỹ áp thuế mới, thì việc khai thác những mặt hàng thuộc phân khúc đặc thù như sản phẩm hữu cơ sẽ là “chìa khóa”.

Các chuyên gia cũng đã chỉ ra rằng những mặt hàng nông sản, rau màu, cây trồng thường có nguồn gốc xuất xứ thuần túy tại Việt Nam. Đây là một lợi thế lớn, bởi thị trường Mỹ rất quan tâm đến quy tắc xuất xứ. Việc các HTX và doanh nghiệp có hồ sơ rõ ràng để sẵn sàng chứng minh nguồn gốc xuất xứ khi phía Mỹ yêu cầu là cực kỳ quan trọng.

Sản phẩm hữu cơ Việt Nam với nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và quy trình sản xuất được kiểm soát chặt chẽ sẽ đáp ứng tốt yêu cầu này, từ đó tạo dựng niềm tin cho người tiêu dùng và đối tác Mỹ. Hiện nay, một số HTX đã xuất khẩu thành công nông sản hữu cơ có chứng nhận sang thị trường Mỹ. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều HTX và doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc xuất khẩu sang thị trường này.

Các chuyên gia cũng cho rằng, dù là thị trường có rào cản kỹ thuật cao, quy định nghiêm ngặt, rất quan tâm đến bảo hộ thương mại, chống bán phá giá, nhưng Mỹ đang thực hiện tái cấu trúc chuỗi cung ứng, tìm nguồn thay thế từ Trung Quốc. Nhiều ngành hàng của Việt Nam cũng có lợi thế xuất khẩu sang Mỹ, trong đó có nông sản, thực phẩm, hàng hóa tiêu dùng.

Để thu hút được người tiêu dùng Mỹ, làm sao để có sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng nhưng phù hợp về giá cả mới là bài toán chiến lược trong xuất khẩu, nhất là thời điểm này. Việc cạnh tranh về chất lượng và giá cả cần song hành với nhau khi xuất khẩu sang Mỹ. Có thể thấy, dù đối mặt với những thách thức về thuế quan và các tiêu chuẩn khắt khe, nông sản hữu cơ của HTX và doanh nghiệp Việt Nam vẫn có tiềm năng lớn để chinh phục thị trường Mỹ.

Bằng cách kết hợp những yếu tố này, nông sản Việt hoàn toàn có thể tìm được chỗ đứng vững chắc và phát triển bền vững ở thị trường Mỹ. Để biết thêm thông tin về xuất khẩu nông sản hữu cơ sang Mỹ, vui lòng liên hệ với các chuyên gia thương mại hoặc tham khảo thêm thông tin tại https://vietnam.gov.vn/ và https://www.moc.gov.vn/.

Quan hệ kinh tế thương mại giữa Việt Nam và Hoa Kỳ trong những năm gần đây đã không ngừng phát triển và đạt được nhiều thành tựu đáng kể. Tính đến hết tháng 5/2025, kim ngạch thương mại hai chiều của Việt Nam và Hoa Kỳ đã đạt 80 tỷ USD. Trong đó, xuất khẩu đạt 70,5 tỷ USD, tăng 39,9%, nhập khẩu khoảng 5,7 tỷ USD, và thâm hụt thương mại ở mức 64,8 tỷ USD, đứng thứ 5 sau Trung Quốc, Thuỵ Sỹ, Mexico và Ireland.

Phát biểu tại hội thảo ‘Xúc tiến thương mại sang thị trường Hoa Kỳ’, ông Hoàng Minh Chiến, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công Thương, cho rằng các mặt hàng chủ lực xuất khẩu như dệt may, điện tử, nông sản, thủy sản và đồ gỗ của Việt Nam ngày càng khẳng định được vị thế nhờ chất lượng cải thiện, giá cả cạnh tranh và khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường Hoa Kỳ.

Ông Marc Mealy, Phó Chủ tịch điều hành Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ – ASEAN (USABC), cho rằng Hoa Kỳ được xem là một quốc gia nhập khẩu hàng hóa sản xuất từ nước ngoài lớn nhất hiện nay. Với tổng giá trị hàng hóa toàn cầu xuất khẩu sang Hoa Kỳ mỗi năm khoảng 4.000 tỷ USD. Tuy nhiên, đại diện USABC thừa nhận việc thâm nhập vào thị trường Hoa Kỳ sẽ trở nên ngày càng khó khăn hơn và phức tạp hơn, bởi hiện tại chính phủ Hoa Kỳ đang có những chính sách áp dụng mức thuế nhập khẩu cao hơn đối với các sản phẩm hàng hóa được sản xuất bên ngoài nước này.

Để xuất khẩu bền vững vào thị trường Hoa Kỳ, ông Marc Mealy khuyến nghị việc đầu tiên và vô cùng quan trọng với doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam là cần đẩy mạnh hơn nữa việc tiếp thị các sản phẩm thiết yếu, hàng tiêu dùng. Ông Đỗ Ngọc Hưng, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Hoa Kỳ, cho rằng hiện nay đoàn đàm phán hai bên đã cơ bản thống nhất tuyên bố chung Việt Nam – Hoa Kỳ về khuôn khổ hiệp định thương mại đối ứng công bằng và cân bằng. Điều này tạo cơ sở, góp phần thúc đẩy kinh tế thương mại song phương phát triển bền vững, ổn định, đáp ứng lợi ích của người dân và doanh nghiệp hai nước.

Các doanh nghiệp Việt Nam cần đẩy mạnh tham gia các hội chợ, các chương trình xúc tiến thương mại về thủy sản, cũng như các hoạt động xuất khẩu theo mô hình B2B (hình thức giao dịch giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp) và B2C (Doanh nghiệp bán hàng, cung cấp dịch vụ trực tiếp cho người tiêu dùng cuối cùng – khách hàng). Bằng cách này, các doanh nghiệp Việt Nam có thể tăng cường cơ hội giao thương, xây dựng mối quan hệ đối tác và đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ.

Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu đang gặp phải khó khăn khi tiến hành thông quan hàng hóa sang các thị trường, đặc biệt là châu Âu (EU), do vướng mắc trong việc xin cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm có nguồn gốc thực vật. Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam (VPSA) đã lên tiếng về vấn đề này.

Theo VPSA, từ ngày 1-7, việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đã chuyển sang các cơ quan cấp tỉnh theo quy định của Thông tư số 12/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Tuy nhiên, quy định mới này không kế thừa đầy đủ các hướng dẫn từ Thông tư 44/2018, dẫn đến sự lúng túng và chậm trễ trong quá trình cấp giấy chứng nhận. Điều này đặc biệt gây khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu, khiến hàng hóa không thể thông quan kịp thời, ảnh hưởng đến tiến độ hợp đồng và gây thiệt hại về tài chính.

Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam đã gửi kiến nghị tới Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đề nghị xem xét và đưa ra giải pháp kịp thời, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết các vướng mắc. Không chỉ ngành hàng gia vị, xuất khẩu thanh long sang EU cũng đang gặp phải vấn đề tương tự.

Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội Thanh long Bình Thuận (tỉnh Lâm Đồng), cho biết nhiều lô hàng thanh long xuất khẩu sang EU chưa có đơn vị cấp chứng thư để xuất khẩu. Phía thị trường châu Âu yêu cầu phải thực hiện lại quy trình cấp chứng thư do cơ quan nhà nước cấp.

Sở An toàn thực phẩm TP.HCM đã có văn bản gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường, kiến nghị Bộ sớm ban hành quy định hồ sơ, thủ tục cấp giấy chứng nhận theo yêu cầu của châu Âu. Về vấn đề này, đại diện Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho hay, từ ngày 1-7, phía EU yêu cầu việc cấp chứng thư phải do cơ quan nhà nước cấp. Cục cũng đã có Công văn gửi về phía địa phương đề nghị triển khai việc cấp chứng thư.

Trước những khó khăn mà các doanh nghiệp xuất khẩu đang gặp phải, việc tìm ra giải pháp kịp thời và hiệu quả là rất cần thiết. Điều này không chỉ giúp các doanh nghiệp vượt qua khó khăn mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành xuất khẩu Việt Nam.

Hiện tại, các doanh nghiệp xuất khẩu đang chờ đợi những phản hồi và giải pháp cụ thể từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng như các cơ quan liên quan. Việc giải quyết những vướng mắc này sẽ giúp các doanh nghiệp ổn định sản xuất, đẩy mạnh xuất khẩu và tăng cường năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Ngành điều Việt Nam đã đạt được kết quả xuất khẩu ấn tượng trong nửa đầu năm 2025, củng cố vững chắc vị thế quốc gia hàng đầu thế giới về xuất khẩu hạt điều. Theo số liệu của Cục Hải quan, trong tháng 6/2025, Việt Nam đã xuất khẩu 67.930 tấn hạt điều, trị giá gần 463,6 triệu USD, tăng 5,9% về lượng và tăng 21,7% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là tháng thứ ba liên tiếp xuất khẩu mặt hàng ‘siêu thực phẩm’ này của nước ta tăng so với cùng kỳ năm 2024.

Trong 6 tháng đầu năm nay, Việt Nam đã xuất khẩu 344 nghìn tấn hạt điều, thu về 2,34 tỷ USD. Tuy giảm 3,3% về lượng, nhưng giá trị xuất khẩu lại tăng mạnh 19,8% so với cùng kỳ năm 2024. Nguyên nhân do giá xuất khẩu bình quân hạt điều của Việt Nam tiếp tục tăng trưởng mạnh, đạt 6.825 USD/tấn trong tháng 6 vừa qua, tăng 14,9% so với tháng cùng kỳ năm ngoái. Trong 6 tháng đầu năm 2025, giá xuất khẩu bình quân đạt 6.812 USD/tấn, tăng 23,9% so với cùng kỳ 2024.

Trung Quốc, Mỹ, Hà Lan, Đức và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất là 5 thị trường xuất khẩu hạt điều lớn nhất của Việt Nam trong tháng 6/2025. Xuất khẩu hạt điều sang Mỹ và Đức ghi nhận tăng trưởng âm, trong khi các thị trường còn lại đều tăng so với cùng kỳ năm 2024. Xuất khẩu hạt điều sang thị trường Trung Quốc tiếp tục tăng trong tháng 6, với 17.440 tấn, thu về 111,35 triệu USD. So với tháng cùng kỳ năm ngoái, xuất khẩu mặt hàng này tăng mạnh 46,6% về lượng và tăng 62,6% về giá trị, chiếm 25,68% tổng lượng điều xuất khẩu trong tháng.

Lũy kế 6 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu hạt điều sang Trung Quốc đạt 83.120 tấn, giá trị gần 526 triệu USD, tăng 26% về lượng và tăng 45% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024. Trong khi đó, xuất khẩu hạt điều sang Mỹ tháng 6/2025 đạt 10.320 tấn, giá trị 68,56 triệu USD. Tính chung 6 tháng đầu năm nay, Việt Nam xuất khẩu 70.070 tấn hạt điều sang thị trường Mỹ, thu về 475,5 triệu USD, giảm mạnh 25,2% về lượng và giảm 6,2% về giá trị so với cùng kỳ năm trước đó.

Đáng chú ý, lần đầu tiên sau nhiều năm, Trung Quốc vượt Mỹ trở thành thị trường tiêu thụ hạt điều lớn nhất của Việt Nam. Trong cơ cấu thị trường xuất khẩu, tỷ trọng xuất khẩu hạt điều sang thị trường Trung Quốc tăng từ 18,51% nửa đầu năm ngoái lên 24,12% trong nửa đầu năm nay. Ngược lại, tỷ trọng xuất khẩu mặt hàng này sang Mỹ giảm từ 26,27% còn 20,33% trong cùng thời gian.

Để đạt được mục tiêu kim ngạch xuất khẩu hạt điều 4,5 tỷ USD trong năm 2025, các doanh nghiệp Việt Nam cần tận dụng tối đa cơ hội tại thị trường Trung Quốc và các nước châu Á, đồng thời khôi phục thị phần tại Mỹ bằng cách cải thiện chất lượng, giá cạnh tranh và truyền thông thương hiệu. Hiện Mỹ có xu hướng tăng cường nhập khẩu sản phẩm điều chế biến, phản ánh nhu cầu tiêu dùng gia tăng đối với các sản phẩm tiện lợi, chất lượng cao. Hơn nữa, quốc gia này cũng đang đa dạng hóa nguồn cung, giảm dần mức độ phụ thuộc vào các thị trường châu Á.

Song song đó, cần tăng cường kiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc để phù hợp với tiêu chuẩn của các thị trường Nhật Bản, châu Âu. Việc này sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam không chỉ mở rộng thị phần tại các thị trường truyền thống mà còn tiếp cận được với các thị trường mới, đòi hỏi cao về chất lượng và tiêu chuẩn sản phẩm.

Hàng trăm tấn thanh long, đậu, bắp của Việt Nam đang tồn kho vì chưa được cấp chứng thư xuất khẩu theo yêu cầu mới từ phía châu Âu. Điều này đã khiến nhiều doanh nghiệp đứng trước nguy cơ thiệt hại hàng tỷ đồng. Nguyên nhân của tình trạng này bắt nguồn từ việc phía châu Âu phát hiện một số lô hàng thanh long của Việt Nam có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và nhận thấy quy trình cấp chứng thư đã sai lệch.

Thay vì do cơ quan nhà nước Việt Nam cấp, việc này lại do doanh nghiệp tự kiểm định hoặc bên thứ ba thực hiện. Sự thay đổi bất ngờ này đang tạo ra một cơn bão lớn, đe dọa cuốn trôi hàng tỷ đồng lợi nhuận và công sức của người nông dân. Kể từ ngày 1/7, các doanh nghiệp không thể thực hiện bất kỳ giao dịch xuất khẩu nào sang châu Âu do vướng mắc thủ tục cấp chứng thư.

Ông Trần Đình Trung, Chủ tịch HĐQT Hợp tác xã Thanh long Thuận Tiến (Lâm Đồng), cho biết hơn 50 tấn thanh long của Hợp tác xã đang tồn kho và chỉ riêng sự chậm trễ này đã có thể gây thiệt hại hàng tỷ đồng. Tình hình tương tự cũng diễn ra tại Công ty TNHH Sơn Trà (Lâm Đồng), nơi hàng chục tấn thanh long đông lạnh đang nằm im lìm trong kho.

Đại diện công ty cho biết, nếu trong vòng 5 ngày tới, chứng thư xuất khẩu vẫn không được cấp, toàn bộ số hàng này sẽ phải đổ bỏ, gây thiệt hại hàng trăm triệu đồng. Sự chậm trễ trong việc cấp chứng thư không chỉ làm tổn thất trực tiếp đến túi tiền của doanh nghiệp và người nông dân, mà còn giáng một đòn mạnh vào giá trị xuất khẩu nông sản chung của cả nước.

Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội Thanh long Bình Thuận (Lâm Đồng), nhấn mạnh rằng các quy trình, thủ tục xuất khẩu thanh long sang thị trường châu Âu thực chất đã có sẵn từ trước. Về cơ bản, phía châu Âu chỉ yêu cầu một sự thay đổi đơn giản: chuyển giao thẩm quyền kiểm tra tồn dư thuốc BVTV và cấp chứng thư từ đơn vị tư nhân sang cơ quan nhà nước.

Tuy nhiên, việc cơ quan chức năng lại yêu cầu ban hành lại quy trình, thủ tục mới đang biến mọi thứ trở nên rườm rà, không đáng có, chẳng khác nào ‘bắt đầu lại từ đầu’. Ngày 11/7, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (thuộc Bộ NN-MT) đã có văn bản giao nhiệm vụ cho Sở An toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh thực hiện thủ tục kiểm tra an toàn thực phẩm và cấp giấy chứng nhận theo yêu cầu của châu Âu.

Tuy nhiên, chỉ ba ngày sau, vào ngày 14/7, Sở An toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh lại phải gửi văn bản cho Bộ NN-MT, khẳng định rằng họ chưa nhận được hướng dẫn cụ thể về việc cấp giấy chứng nhận, do đó không có căn cứ pháp lý để thực hiện. Sở An toàn thực phẩm TP Hồ Chí Minh đã kiến nghị Bộ NN-MT sớm ban hành quy định về hồ sơ, thủ tục cấp giấy chứng nhận để có thể tiến hành công việc.

Từ góc độ của người trong ngành, sự tắc nghẽn này cho thấy một lỗ hổng đáng kể trong việc thích ứng nhanh chóng với các thay đổi từ thị trường quốc tế. Khi đối tác chỉ yêu cầu một sự điều chỉnh về đơn vị cấp phép, nhưng lại phải chờ đợi hướng dẫn cụ thể từ bộ, ngành, điều đó không chỉ làm mất đi cơ hội xuất khẩu mà còn làm suy yếu niềm tin của doanh nghiệp và nông dân.

Canada hiện đang là một trong những thị trường xuất khẩu tiềm năng cho hàng hóa Việt Nam, tuy nhiên đồng thời cũng là quốc gia áp dụng nhiều biện pháp phòng vệ thương mại đối với hàng nhập khẩu, đặc biệt từ Việt Nam. Theo thông tin từ Cục Phòng vệ thương mại thuộc Bộ Công Thương, Canada hiện đang là quốc gia áp dụng nhiều biện pháp phòng vệ nhất đối với Việt Nam trong khối Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương Toàn diện và Tiến bộ (CPTPP).

Trong năm 2024, Canada đã khởi xướng 19 vụ điều tra liên quan đến hàng hóa nhập khẩu, trong đó có 12 vụ chống bán phá giá, 5 vụ chống trợ cấp và 2 vụ tự vệ. Điều này đặt Canada đứng thứ 4 toàn cầu về số lượng điều tra phòng vệ thương mại, chỉ sau Mỹ, Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ. Các biện pháp phòng vệ thương mại như chống bán phá giá, chống trợ cấp và tự vệ là những công cụ hợp pháp theo Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cho phép các nước nhập khẩu bảo vệ ngành sản xuất trong nước trước sự ảnh hưởng của hàng hóa nước ngoài.

Tại Canada, các vụ điều tra liên quan đến nhập khẩu được tiến hành bởi Cơ quan Biên phòng Canada (CBSA) dựa trên Đạo luật Biện pháp Nhập khẩu đặc biệt (SIMA). Nếu xác định có hành vi không công bằng, Tòa án Thương mại quốc tế Canada (CITT) sẽ đưa ra quyết định về việc áp thuế hoặc mở rộng biện pháp phòng vệ đối với hàng hóa liên quan.

Trước tình hình này, Thương vụ Việt Nam tại Canada đã và đang tăng cường cung cấp thông tin cập nhật về tình hình, các chính sách mới của Canada cũng như thông tin về các vụ điều tra trên trang web của mình. Mục đích là hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam chủ động điều chỉnh chiến lược kinh doanh nhằm thích ứng với những thay đổi trên thị trường Canada.

Ngoài ra, Cục Phòng vệ thương mại cũng đề nghị hệ thống Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài tăng cường cảnh báo sớm và hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam hiểu rõ về quy định điều tra của nước sở tại. Đồng thời, hỗ trợ trong việc trình bày quan điểm của Chính phủ Việt Nam trong các vụ việc điều tra phòng vệ thương mại.

Đối với doanh nghiệp Việt Nam, Cục Phòng vệ thương mại khuyến nghị cần đa dạng hóa thị trường và ngành hàng xuất khẩu. Đầu tư vào việc truy xuất nguồn gốc và minh bạch hóa quy trình sản xuất cũng được coi là những bước đi quan trọng. Bên cạnh đó, việc theo dõi sát sao thông tin về các vụ việc phòng vệ thương mại để ứng phó kịp thời cũng là điều cần thiết để giảm thiểu rủi ro và tận dụng cơ hội trên thị trường Canada.