Chính quyền Hà Nội đang lên kế hoạch áp dụng lệnh cấm xe máy chạy bằng xăng trong vành đai 1 từ tháng 7 năm 2026. Đây là một trong những biện pháp quyết liệt được triển khai nhằm ngăn chặn tình trạng ô nhiễm môi trường đang ngày càng trở nên nghiêm trọng tại thủ đô.

Theo Chỉ thị 20/CT-TTg ban hành năm 2025 của Thủ tướng Chính phủ, Hà Nội sẽ triển khai các giải pháp cần thiết để hỗ trợ tổ chức và cá nhân chuyển đổi sang các phương tiện thân thiện với môi trường. Mục tiêu cụ thể là đảm bảo đến ngày 1/7/2026, không còn xe môtô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong vành đai 1. Ngoài ra, từ ngày 1/1/2028, Hà Nội cũng sẽ cấm ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong vành đai 1 và 2. Đến năm 2030, chính quyền Hà Nội sẽ áp dụng biện pháp hạn chế phương tiện cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong phạm vi vành đai 3.

Quyết định của Hà Nội không phải là một trường hợp biệt lệ. Nhiều thủ đô trên thế giới cũng đã triển khai các biện pháp hạn chế tương tự nhằm giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường. Ví dụ, thủ đô Mexico đã triển khai chương trình “Hoy no Circula” (Ngày Không Lái Xe) từ năm 1989, yêu cầu các phương tiện lưu thông phải kiểm tra khí thải và dán nhãn tương ứng với các mức phát thải. Thủ đô Paris, Pháp đã ban hành lệnh cấm xe máy sản xuất trước năm 2000 và ô tô sản xuất trước năm 1997 lưu thông trên đường phố.

Thủ đô Delhi, Ấn Độ cũng đã ban hành lệnh cấm bán nhiên liệu cho các xe chạy xăng đã sử dụng 15 năm trở lên và các xe dầu sử dụng được 10 năm trở lên. Tương tự, thủ đô Luân Đôn, Anh đã áp dụng thu phí cao tại khu vực ULEZ (Khu vực phát thải cực thấp) đối với phương tiện không đạt chuẩn khí thải. Các biện pháp này không chỉ giúp giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường mà còn góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang các phương tiện thân thiện với môi trường.

Có thể thấy, việc Hà Nội lên kế hoạch cấm xe máy xăng trong vành đai 1 từ tháng 7 năm 2026 là một bước đi cần thiết và phù hợp với xu hướng của nhiều thành phố lớn trên thế giới. Việc này không chỉ giúp cải thiện môi trường sống tại Hà Nội mà còn đóng góp vào mục tiêu chung của toàn cầu về giảm thiểu biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường.

Thủ đô Hà Nội đang đối mặt với một thách thức lớn khi thực hiện lộ trình loại bỏ xe máy chạy xăng, đặc biệt là trong khu vực nội đô. Theo chỉ đạo của Thủ tướng, từ tháng 7/2026, xe máy chạy xăng sẽ không được phép lưu thông trong vành đai 1 của Hà Nội, bao gồm phần lớn diện tích của 4 quận vùng lõi Thủ đô, gồm Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa và Hai Bà Trưng. Đến năm 2030, sẽ áp dụng cho toàn bộ phương tiện cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong phạm vi vành đai 3.

Hà Nội hiện có trên 9,2 triệu phương tiện, trong đó thành phố quản lý 1,1 triệu ôtô và 6,9 triệu xe máy; còn lại là phương tiện từ tỉnh khác lưu thông thường xuyên. Trong số xe máy đăng ký tại Hà Nội, khoảng 5,6 triệu xe chạy bằng xăng, còn lại 1,3 triệu xe máy điện.

Tuy nhiên, phương tiện công cộng tại Hà Nội hiện chưa đáp ứng đủ nhu cầu đi lại của người dân. Mạng lưới giao thông đô thị Hà Nội thời gian qua đã được đầu tư nâng cấp, xây mới song vẫn chưa đạt được mục tiêu theo quy hoạch. Các dự án đường sắt đô thị chậm đi vào hoạt động tạo áp lực lớn lên giao thông đường bộ.

TS Đào Ngọc Nghiêm, Phó chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, đánh giá việc loại bỏ xe máy chạy xăng là một bài toán rất khó giải đối với TP Hà Nội, dù biết đây là một trong những nguồn gây ô nhiễm không khí. “Dân số quá đông, người dân đi lại bằng gì trong khi phương tiện công cộng hiện mới đáp ứng được 1/5 nhu cầu”, ông đặt câu hỏi.

Ngoài ra, hạ tầng trạm sạc cho xe máy, ôtô điện còn thiếu. Phần lớn người dân ở 4 quận lõi sống trong ngõ nhỏ, nhà ống, chung cư cũ, nơi không có chỗ đỗ xe cố định hoặc không có hệ thống sạc điện riêng. Họ thường tự sạc điện tại nhà, không đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy.

Để giải bài toán trên, ông Nguyễn Văn Thanh, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam, cho rằng TP Hà Nội cần khảo sát số lượng xe máy chạy xăng hiện có, phân loại theo niên hạn và tình trạng sử dụng để xây dựng gói hỗ trợ phù hợp. Thành phố cần có chính sách trợ giá, hỗ trợ vay mua xe điện cho hộ nghèo, người lao động. Mức hỗ trợ có thể gồm một phần tài chính để đổi phương tiện hoặc trợ cấp chi phí đi lại. Cạnh đó, cần vận động các hãng xe điện triển khai chương trình đổi xe cũ lấy xe mới, giảm giá xe điện, đặc biệt cho nhóm thu nhập thấp…

https://www.vietnamnet.vn/

https://vov.vn/

Thủ đô Hà Nội đang lên kế hoạch để tăng tỷ lệ sử dụng xe máy điện vào trung tâm thành phố, nhằm giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường và thực hiện chỉ thị của Thủ tướng về việc giảm thiểu xe máy chạy bằng xăng. Từ năm 2027, Hà Nội dự kiến tăng 10% xe máy điện vào trung tâm, năm 2028 là 20% và đến 2030, tỷ lệ này sẽ tăng lên 60%.

TS Nguyễn Xuân Thuỷ, chuyên gia giao thông – đô thị, cho rằng việc hạn chế xe cá nhân, phương tiện chạy bằng xăng, dầu ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM là cần thiết. Tuy nhiên, cần có cách làm phù hợp để cư dân toàn thành phố dần từ bỏ xe cá nhân và chuyển đổi sang xe điện. Ông Thuỷ đề xuất Hà Nội cần hỗ trợ người dân một khoản tiền đủ để thay đổi phương tiện. Khoảng 200 tỉ đồng sẽ cần được bỏ ra để hỗ trợ người dân chuyển đổi xe xăng sang xe điện, với mức hỗ trợ cho mỗi phương tiện là 15 triệu đồng.

Ngoài ra, ông Thuỷ cũng nhấn mạnh rằng Hà Nội cần tăng cường đầu tư các tuyến metro xuyên tâm, hướng tâm và nâng cao tỷ lệ đúng giờ của các tuyến xe buýt. Điều này sẽ giúp người dân chủ động thời gian và thu hút được lượng khách tham gia. Việc phát triển hệ thống giao thông công cộng hiệu quả sẽ giúp giảm thiểu sự phụ thuộc vào xe cá nhân và tạo điều kiện cho việc chuyển đổi sang xe điện.

Ông Dương Đức Tuấn, Phó Chủ tịch UBND Hà Nội, khẳng định sẽ nghiên cứu những chương trình, kế hoạch tổng thể để triển khai Chỉ thị của Thủ tướng. Theo đó, TP sẽ nghiên cứu một cơ chế chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện phù hợp nhất cho nhân dân, đặc biệt là người sử dụng phương tiện chạy bằng xăng dầu trong khu vực Vành đai 1.

Hà Nội cũng sẽ đẩy nhanh các dự án metro, cấu trúc lại hệ thống xe buýt… cố gắng nâng tỉ lệ vận tải hành khách công cộng trước mắt cho Vành đai 1 lên gấp đôi so với tỉ lệ chung của toàn TP, bảo đảm 40%. Việc này sẽ giúp giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường và tạo điều kiện cho việc phát triển bền vững.

Để đạt được mục tiêu tăng tỷ lệ sử dụng xe máy điện vào trung tâm thành phố, Hà Nội cần có lộ trình cụ thể và thực hiện đồng bộ các giải pháp. Việc hỗ trợ người dân chuyển đổi sang xe điện, phát triển hệ thống giao thông công cộng hiệu quả và tăng cường đầu tư vào các dự án metro là những bước đi quan trọng.

Trong bối cảnh hiện nay, việc giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường và thực hiện chỉ thị của Thủ tướng về việc giảm thiểu xe máy chạy bằng xăng là rất cần thiết. Hà Nội cần tiếp tục nghiên cứu và triển khai các giải pháp phù hợp để đạt được mục tiêu này.

https://www.google.com/search?q=%C4%83n+Ä‘%E1%BA%A1i+bi%E1%BA%A5n+th%E1%BA%B0%E1%BA%A3ii+giaot%E1%BA%A1ngai+%C4%8D%E1%BA%A1i+c%E1%BA%A7u&rlz=1xHDLGC_enVN103103VN103103&oq=%C4%83%C2%B9n+%E2%AA%94%E1%BA%A6%C4%A9+%E2%BBH%C0%B0%EA%A3i&gs_lp=Egxnd3Mtd2l6LXNlcnAiGIE4DmgG0AQYigUyChgKqAgUQrgUyDxJwdmM6ZQaG0GQYigUyDXgUQjgUyDRgAGikfGA8gAQ

Trong thời gian gần đây, tình hình giao thông tại Việt Nam đã chứng kiến nhiều vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng và các vấn đề liên quan đến an toàn giao thông. Cục Cảnh sát Giao thông (CSGT) đã đề xuất việc sơn hiển thị tốc độ tối đa cho phép lên mặt đường để giảm thiểu tình trạng vi phạm tốc độ và tăng cường an toàn giao thông. Đề xuất này đã thu hút sự ủng hộ từ cộng đồng và đang được xem xét thực hiện.

Một vấn đề khác cũng được quan tâm là việc người lái xe không giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước. Theo thống kê từ ngày 15/12/2024 đến 17/7/2025, tại TP.HCM đã xảy ra 56 vụ tai nạn giao thông, làm 15 người chết và 23 người bị thương. Cơ quan chức năng đã kêu gọi người dân chú ý quan sát các biển báo và giữ khoảng cách an toàn để giảm thiểu nguy cơ tai nạn.

Lực lượng CSGT cũng đã triển khai các biện pháp để xử lý tình trạng say xỉn khi lái xe. Vào đêm 17/7, Đội CSGT đường bộ số 6 (Phòng CSGT Công an TP Hà Nội) đã lập tổ công tác để xử lý vi phạm nồng độ cồn trên phố Trần Thái Tông. Cán bộ, chiến sĩ đã hóa trang để thông báo vị trí tài xế say xỉn vẫn lái xe, rồi lập chốt xử lý tại 2 đầu tuyến phố này.

Về hạ tầng giao thông, nhiều tuyến cao tốc đang gặp vấn đề về thiết kế và xây dựng. Các tuyến cao tốc như Vĩnh Hảo – Phan Thiết và Cam Lộ – La Sơn đã xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng. Các chuyên gia đã chỉ ra rằng việc gọi những tuyến đường này là ‘cao tốc’ đã tạo ra một kỳ vọng sai lầm và nguy hiểm, khi chúng không đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn an toàn. Theo chuyên gia giao thông, nhiều vụ tai nạn xảy ra do các phương tiện di chuyển tốc độ nhanh mà đường không đảm bảo.

Tình hình an toàn giao thông tại các công trình xây dựng cũng đang được quan tâm. Cầu Thạnh Đức, một tuyến giao thông huyết mạch tại tỉnh Quảng Ngãi, đã bị xuống cấp nghiêm trọng và có nguy cơ sụp lún. Cơ quan chức năng đã yêu cầu các chủ tàu cá không được neo đậu tại khu vực cầu này.

Cuối cùng, vấn đề chuyển đổi xe máy xăng sang xe điện đang được triển khai tại nhiều địa phương. Tại Hà Nội, việc cấm xe máy chạy nhiên liệu hóa thạch tại nội đô đang được xem xét, và người dân đang chờ đợi các giải pháp hỗ trợ để chuyển đổi sang xe điện. Tại TP.HCM, mục tiêu chuyển đổi 400.000 xe máy xăng sang điện trong 3 năm đang được kỳ vọng sẽ giảm thiểu ô nhiễm và tăng cường an toàn giao thông. Mới đây, TP cũng tiếp tục thí điểm lộ trình thay thế xe máy xăng để chuyển sang sử dụng xe điện.

Thành phố Hồ Chí Minh đặt mục tiêu chuyển đổi toàn bộ 400.000 tài xế công nghệ từ xe xăng sang xe điện trong ba năm tới. Đây là một mục tiêu đầy tham vọng, phù hợp với xu thế phát triển bền vững của các đô thị hiện đại. Tuy nhiên, nếu không có lộ trình hợp lý và chính sách hỗ trợ đồng bộ, việc chuyển đổi này có thể trở thành gánh nặng cho hàng trăm nghìn lao động vốn đã mong manh trước cơm áo gạo tiền.

Hiện tại, thành phố có khoảng 7,6 triệu xe máy và hơn 800.000 ô tô. Trong số đó, khoảng hơn 400.000 xe máy được sử dụng để chở khách và giao hàng qua các ứng dụng công nghệ. Mặc dù chỉ chiếm chưa đầy 5% tổng số phương tiện, nhưng lại đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc giúp thành phố vận hành thông suốt trong bối cảnh giao thông ngày càng quá tải.

Mỗi ngày, tài xế công nghệ rong ruổi trên đường từ sáng sớm đến tối muộn. Họ không chỉ đưa đón hành khách, giao hàng cho các doanh nghiệp thương mại điện tử mà còn góp phần giảm nhu cầu sở hữu xe cá nhân của người dân. Tuy nhiên, đây lại là nhóm lao động dễ bị tổn thương nhất trong xã hội. Thu nhập trung bình của tài xế công nghệ hiện chỉ khoảng 8,7 triệu đồng mỗi tháng, thấp hơn mức trung bình 10,9 triệu đồng của thành phố. Phần lớn trong số họ là lao động ngoại tỉnh, phải trang trải chi phí sinh hoạt đắt đỏ nên gần như không có tích lũy.

Một chiếc xe máy điện tiêu chuẩn hiện có giá cao hơn thu nhập trung bình hàng tháng của họ – một rào cản tài chính không nhỏ. Nếu bắt buộc chuyển đổi sang xe điện trong khi chưa có hỗ trợ cụ thể, nhiều người sẽ phải vay mượn hoặc bỏ nghề. Chính sách chuyển đổi, nếu thực hiện theo hướng bắt buộc, có thể tác động trực tiếp đến sinh kế của hàng trăm nghìn người. Với nhiều tài xế, chiếc xe không chỉ là phương tiện mưu sinh mà còn là tài sản lớn nhất mà họ sở hữu.

Việc rời bỏ nghề không chỉ đẩy những lao động này vào cảnh khó khăn mà còn gây xáo trộn chuỗi dịch vụ vận tải – logistics vốn đang giúp thành phố vận hành trơn tru. Người tiêu dùng cũng sẽ bị ảnh hưởng khi dịch vụ giao hàng và chở khách bị gián đoạn.

Ở góc độ pháp lý, câu chuyện càng cần được cân nhắc thận trọng. Hiến pháp, Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư đều bảo vệ quyền tự do kinh doanh của các doanh nghiệp cung cấp nền tảng, trong khi xe máy xăng hiện vẫn là phương tiện hợp pháp theo Luật Giao thông đường bộ và Luật Bảo vệ môi trường.

Một quyết định hành chính cứng nhắc có thể xung đột với các quy định hiện hành, đồng thời tạo ra rào cản tiếp cận việc làm đối với nhóm lao động yếu thế.

Thế giới đã có những kinh nghiệm thành công về chuyển đổi xe điện, điển hình là Thâm Quyến (Trung Quốc) và New Delhi (Ấn Độ). Thâm Quyến đã trợ cấp tối đa tương đương 7 triệu đồng cho mỗi xe điện hai bánh và thêm hơn 5 triệu đồng cho việc tiêu hủy xe xăng cũ. Tài xế công nghệ được vay ưu đãi, giảm 30% giá điện sạc và chính quyền còn miễn phí đất để lắp đặt trạm đổi pin tại các siêu thị, bãi đỗ xe.

New Delhi cũng áp dụng chính sách tương tự với mức trợ cấp từ 3 đến 9 triệu đồng mỗi xe, miễn phí đường bộ khoảng 600.000 đồng mỗi năm và hỗ trợ vay mua xe điện với lãi suất thấp. Chương trình FAME II của Ấn Độ dành tới hơn 60% ngân sách cho trợ giá mua xe và hơn 30% cho phát triển hạ tầng sạc.

Chuyển đổi sang phương tiện xanh là xu thế không thể đảo ngược, nhưng thành công hay thất bại phụ thuộc vào cách thực hiện. Một lộ trình mềm dẻo, nhân văn, đặt sinh kế người lao động vào trung tâm là điều kiện tiên quyết.

Các chuyên gia cho rằng, trước mắt, nên ưu tiên chuyển đổi với nhóm tài xế chạy toàn thời gian và xe đã sử dụng trên 10 – 12 năm, những đối tượng có tần suất di chuyển cao và gây phát thải lớn. Song song đó, cần đa dạng lựa chọn phương tiện, trong đó xe hybrid có thể là giải pháp trung gian, giúp giảm phát thải mà không tạo ra gánh nặng tài chính quá lớn.

Thành phố cũng cần tính đến các gói hỗ trợ tài chính như trợ giá trực tiếp, hỗ trợ tiêu hủy xe cũ và gói vay ưu đãi dành riêng cho tài xế công nghệ, đặc biệt là nhóm lao động ngoại tỉnh. Phát triển hạ tầng sạc đồng bộ tại các chợ, bến xe, siêu thị – những nơi tài xế thường xuyên lui tới – cũng là bước đi cấp thiết.

Giấc mơ về một thành phố xanh sẽ không thể thành hiện thực nếu những người trực tiếp tham gia vận hành đô thị bị ra rìa. Một chính sách có lý, có tình, có lộ trình rõ ràng sẽ vừa giúp bảo vệ môi trường, vừa đảm bảo sinh kế cho người lao động, đồng thời tạo cơ hội phát triển công nghiệp xanh trong nước.

Nếu TP. HCM làm tốt, biết đâu trong vài năm tới, thành phố này sẽ được nhắc đến như một biểu tượng giao thông xanh của cả nước, thậm chí là cả khu vực Đông Nam Á trong tư cách một thành phố không chỉ năng động, sôi động mà còn đáng sống.