Một nghiên cứu gần đây đã khám phá tiềm năng của psilocybin, một chất hóa học có trong nhiều loại nấm, trong việc làm chậm quá trình lão hóa và bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh liên quan đến tuổi tác. Psilocybin đã được biết đến với các tác dụng gây hưng phấn và ảo giác, nhưng nghiên cứu này tập trung vào tác động của nó đối với toàn bộ cơ thể.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng một mô hình lão hóa tế bào của tế bào phổi của con người để xem psilocin, thành phần hoạt động trong nấm gây ra hiệu ứng ảo giác, sẽ ảnh hưởng đến chúng như thế nào. Kết quả cho thấy psilocin giúp kéo dài tuổi thọ của tế bào da và phổi của con người hơn 50%. Khi chuyển sang mô hình chuột, các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng những con chuột tương đương với 60-65 tuổi của con người được tiêm psilocybin sống lâu hơn những con không được tiêm.

Ngoài ra, những con chuột này cũng hiển thị các đặc điểm khỏe mạnh hơn, chẳng hạn như ít lông trắng và mọc lông. Các nhà nghiên cứu tin rằng psilocybin giúp làm chậm lão hóa bằng cách giảm căng thẳng oxy, cải thiện phản ứng sửa chữa DNA và duy trì chiều dài của telomere. Telomere là “nắp” của nhiễm sắc thể.

Bằng cách giúp bảo vệ chiều dài telomere, các nhà nghiên cứu tin rằng psilocybin có thể giúp bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh liên quan đến tuổi tác như bệnh tim, suy giảm thần kinh và ung thư. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng nhấn mạnh rằng cần phải thực hiện thêm nhiều nghiên cứu để hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động của psilocybin và tối ưu hóa các giao thức liều lượng và tần suất trước khi nó có thể được sử dụng lâm sàng như một tác nhân chống lão hóa.

Các chuyên gia khác cũng bình luận về nghiên cứu này, cho rằng mặc dù đây là một nghiên cứu quan trọng, nhưng vẫn cần phải thực hiện thêm nhiều nghiên cứu để xác minh các phát hiện này và xem liệu chúng có thể được ứng dụng trong điều trị các bệnh của con người hay không. Một chuyên gia ung thư cũng cho rằng psilocybin có thể có tiềm năng trong việc giúp cơ thể sửa chữa và phục hồi sau các tổn thương, và có thể có vai trò trong việc điều trị các bệnh liên quan đến lão hóa.

Tóm lại, nghiên cứu này cho thấy psilocybin có thể có tiềm năng trong việc làm chậm lão hóa và bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh liên quan đến tuổi tác, nhưng cần phải thực hiện thêm nhiều nghiên cứu để xác minh các phát hiện này và xem liệu chúng có thể được ứng dụng trong điều trị các bệnh của con người hay không.

Một nghiên cứu gần đây được thực hiện tại Đại học Sydney, Úc, đã phát hiện ra rằng gần một phần tư trong số 69 người trẻ tuổi tìm kiếm dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần có đồng hồ sinh học bị gián đoạn. Tình trạng này tương tự như hiện tượng jet lag, nhưng đáng chú ý là những người tham gia nghiên cứu không di chuyển qua các múi giờ khác nhau. Phát hiện này có thể mở ra những cách mới để điều trị và nghiên cứu các tình trạng sức khỏe tâm thần như trầm cảm và rối loạn lưỡng cực.

Nghiên cứu, do Tiến sĩ Joanne Carpenter và Giáo sư Ian Hickie từ Đại học Sydney dẫn đầu, là nghiên cứu đầu tiên xem xét đồng thời ba biện pháp chính của việc điều chỉnh đồng hồ sinh học ở những người có sức khỏe tâm thần không ổn định. Họ đã phân tích nhiệt độ cơ thể cốt lõi, nồng độ cortisol và melatonin của người tham gia, những yếu tố đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý nhịp sinh học 24 giờ của cơ thể.

Melatonin là một loại hormone báo hiệu cơ thể đến lúc ngủ, trong khi cortisol là một loại hormone thường ở mức cao nhất vào buổi sáng ngay sau khi thức dậy. Nhiệt độ cơ thể cũng trải qua một chu kỳ hàng ngày tăng và giảm, được liên kết chặt chẽ với giấc ngủ. Tiến sĩ Carpenter và nhóm của mình đã thực hiện nghiên cứu này để hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa đồng hồ sinh học và sức khỏe tâm thần.

Kết quả cho thấy 23% bệnh nhân có một loại jet lag sinh lý. Phát hiện này có thể chỉ ra những cách tiếp cận mới để điều trị sức khỏe tâm thần. Tiến sĩ Jacob Crouse, đồng tác giả của nghiên cứu, cho rằng những phát hiện này cho thấy có thể cần phải suy nghĩ khác về các loại phương pháp điều trị mà chúng ta cung cấp cho những người mắc các rối loạn tâm thần, và liệu chúng ta có nên nhắm vào đồng hồ sinh học như một lựa chọn khác để quản lý những tình trạng này.

Nghiên cứu này bao gồm hai nhóm – nhóm đầu tiên là những người trẻ tuổi từ 16 đến 35 tuổi đến khám tại các phòng khám tâm thần ở Sydney; nhóm thứ hai là những người trẻ tuổi không có tiền sử bệnh tâm thần. Những người tham gia vào hai nhóm được theo dõi qua đêm trong một phòng thí nghiệm sinh học để đo giấc ngủ và hormone liên quan đến đồng hồ sinh học trong thời gian dẫn đến giấc ngủ và trong vài giờ sau khi thức dậy.

Mặc dù nghiên cứu không xác định jet lag nội bộ là nguyên nhân của sức khỏe tâm thần không ổn định, nhưng nó cho thấy một mối tương quan giữa mức độ không đồng bộ của đồng hồ sinh học và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng trầm cảm. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng cần nhiều nghiên cứu hơn để hiểu đầy đủ mối liên hệ giữa đồng hồ sinh học và sức khỏe tâm thần.

Tiến sĩ Carpenter cho rằng bằng chứng ban đầu mạnh mẽ này mở ra những cách mới để nghiên cứu và có thể điều trị các rối loạn tâm thần thông thường, và hy vọng cải thiện cuộc sống của hàng ngàn người trẻ tuổi Úc sống với trầm cảm và lo âu. Để biết thêm thông tin về nghiên cứu này, bạn có thể truy cập vào trang web của Đại học Sydney hoặc liên hệ với các nhà nghiên cứu trực tiếp.

Cuộc điều tra về vụ tai nạn liên quan đến chuyến bay 171 của hãng hàng không Air India đang bước vào giai đoạn quan trọng, khi cơ quan chức năng tập trung vào việc xem xét tiền sử bệnh án của cơ trưởng Sumeet Sabharwal. Việc này diễn ra sau khi máy bay Boeing 787 Dreamliner gặp tai nạn và lao xuống một khu dân cư ở Ahmedabad, làm 242 người thiệt mạng. Chỉ có một hành khách may mắn sống sót.

Các thông tin ban đầu cho biết cơ trưởng Sabharwal, người có hơn 15.000 giờ bay, có thể đã trải qua một giai đoạn khó khăn về tâm lý trước khi xảy ra vụ tai nạn. Đơn xin nghỉ phép của ông Sabharwal với lý do trầm cảm sau cái chết của mẹ đã khiến giới chức đặt câu hỏi về việc liệu các biện pháp đánh giá và bảo vệ sức khỏe tâm thần cho phi công có đủ hiệu quả hay không.

Giới chức hàng không và các chuyên gia trong ngành cho rằng các vấn đề liên quan đến sức khỏe tâm thần của phi công không phải là hiếm gặp. Nhiều trường hợp tai nạn hàng không trong quá khứ đã cho thấy lỗi con người có thể xuất phát từ các vấn đề tâm lý. Đặc biệt, các sự cố liên quan đến phi công tự sát đã trở thành một vấn đề được quan tâm rộng rãi.

Các chuyên gia và báo cáo từ các tổ chức hàng không cũng chỉ ra rằng hệ thống đánh giá sức khỏe tâm thần cho phi công hiện nay có thể còn hạn chế và chưa thực sự hiệu quả. Có quan ngại rằng các yêu cầu khắt khe về sức khỏe tâm thần có thể khiến phi công ngại chia sẻ vấn đề sức khỏe của mình, đồng thời hạn chế việc họ tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần.

Sau một số vụ tai nạn hàng không nghiêm trọng do phi công tự sát trong quá khứ, nhiều biện pháp đã được đề xuất để tăng cường an toàn, bao gồm cả việc xem xét thiết kế cửa buồng lái. Tuy nhiên, các nhà chức trách hàng không thường phản đối việc thay đổi thiết kế này do lo ngại về an ninh hàng không.

Hiệp hội Hàng không Hoàng gia (RAeS) gần đây đã công bố một báo cáo nhấn mạnh những thách thức mà ngành hàng không toàn cầu phải đối mặt trong việc hỗ trợ và đảm bảo sức khỏe tâm thần cho nhân viên, đặc biệt là phi công. Các chuyên gia trong ngành cũng cho rằng cần có nhiều biện pháp khuyến khích hơn nữa để giúp phi công và nhân sự hàng không cảm thấy thoải mái khi chia sẻ vấn đề sức khỏe tâm thần của mình, qua đó tăng cường an toàn hàng không.

Tổng Giám đốc điều hành của Air India cũng cảnh báo rằng cuộc điều tra về vụ tai nạn vẫn đang được tiến hành và việc đưa ra bất kỳ kết luận nào ở thời điểm này là thiếu thận trọng. Đồng thời, ông cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải đảm bảo các tiêu chuẩn cao nhất về sức khỏe và an toàn cho tất cả nhân viên.

Cục Điều tra Tai nạn Máy bay Ấn Độ (AAIB) tiếp tục làm việc để thu thập và phân tích tất cả thông tin liên quan, bao gồm dữ liệu từ hộp đen của máy bay và các ghi âm buồng lái, nhằm xác định nguyên nhân chính xác của vụ tai nạn và đề xuất các biện pháp phòng ngừa tương tự trong tương lai.

Trong bối cảnh công nghệ số đang phát triển không ngừng, các công cụ trị liệu ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đang nổi lên như một xu hướng mới trong lĩnh vực sức khỏe tâm thần. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều câu hỏi chưa có lời giải về sự đồng cảm, độ an toàn và mức độ sẵn sàng của công cụ này.

Các công ty công nghệ lớn đang nỗ lực đưa AI vào bệnh viện, từ phân tích hình ảnh y tế, chẩn đoán bệnh lý, cho đến ‘bác sĩ ảo’ mô phỏng. Sức khỏe tâm thần là lĩnh vực thu hút sự chú ý đặc biệt. Hiện nay, AI được xem như ‘người bạn đồng hành’ về tâm lý với chi phí thấp. Cốt lõi của liệu pháp tâm lý là khả năng lắng nghe và thấu cảm – những kỹ năng mà AI tạo sinh mô phỏng khá tốt.

Tiềm năng này đang thu hút giới đầu tư. Một số công ty như Haoxinqing, Scietrain và Mirror Ego đang khai thác thị trường ngách, phát triển AI cảm xúc hoặc công cụ trị liệu chuyên sâu. Tuy nhiên, liệu AI đã thực sự sẵn sàng tiếp nhận và xử lý cảm xúc con người? Liệu công cụ có thể đảm nhiệm những quyết định quan trọng liên quan đến đánh giá rủi ro tâm thần hay không?

Nhiều công ty công nghệ lớn đang tích cực thử nghiệm ý tưởng này. JD Health vừa giới thiệu ứng dụng đồng hành được vận hành bởi mô hình Jingyi Qianxun do hãng tự phát triển. Tongyi Xingchen của Alibaba Cloud cũng hướng tới ứng dụng thiên về đồng hành và trò chuyện.

Dù vậy, lĩnh vực trị liệu bằng AI vẫn còn khá mới mẻ. Người dùng dễ dàng nhận thấy mô típ lặp đi lặp lại: AI an ủi, thể hiện sự đồng cảm, rồi trình bày giải pháp theo cách điềm tĩnh. Điều này phản ánh rõ ở dữ liệu huấn luyện.

Thêm vào đó là lo ngại về vấn đề an toàn. Một nhà tư vấn đã cảnh báo về trường hợp AI không nhận ra dấu hiệu ý định tự tử trong tin nhắn của người dùng, thậm chí còn khuyến khích họ ‘can đảm làm theo cảm xúc’.

Trong môi trường lâm sàng, chuyên gia trị liệu có thể chuyển bệnh nhân đến nơi hỗ trợ chuyên sâu, chỉ định khám tâm thần hoặc kê đơn thuốc. AI thì không thể làm điều đó.

Tính khả thi về mặt kinh doanh cũng là một trở ngại khác. Nhiều công cụ trị liệu AI nhắm trực tiếp tới người tiêu dùng, nhưng chuyển đổi người dùng thông thường thành khách hàng trả phí là điều không dễ.

Các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần trực tuyến từng trải qua nhiều đợt tăng trưởng mạnh. Tuy nhiên, hầu hết nền tảng đều gặp khó khăn trong việc biến trị liệu trực tuyến thành mô hình kinh doanh độc lập.

Một số nền tảng lớn cũng tích hợp công cụ trị liệu AI vào hệ sinh thái chăm sóc sức khỏe. JD Health, công ty có doanh thu chủ yếu từ bán dược phẩm, đã tích hợp công cụ sức khỏe tâm thần vào dịch vụ của hãng.

Tóm lại, công cụ trị liệu ứng dụng AI đang có tiềm năng lớn trong lĩnh vực sức khỏe tâm thần, nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần phải vượt qua.

Nam Phi đang triển khai một chiến lược bảo tồn mới để bảo vệ quần thể tê giác trắng quý hiếm. Với việc áp dụng công nghệ hiện đại, nước này đặt mục tiêu theo dõi đàn tê giác trắng hàng ngày bằng cách sử dụng máy bay không người lái, vòng cổ GPS và hệ thống báo cáo kỹ thuật số. Những biện pháp này sẽ cung cấp dữ liệu thời gian thực, hỗ trợ cho việc tái thiết quần thể tê giác trắng tại Vườn quốc gia Kruger. Dự kiến, quần thể tê giác trắng sẽ tăng từ hơn 2.000 cá thể lên 12.000 cá thể trong thập kỷ tới.

Trong lĩnh vực khoa học vũ trụ, các nhà khoa học Trung Quốc đã thực hiện một thí nghiệm độc đáo bằng cách đưa một con chip có kích thước bằng chiếc thẻ tín dụng, chứa tế bào não người và mạch máu, lên trạm vũ trụ Thiên Cung. Mục đích của thí nghiệm này là tìm hiểu cách môi trường không trọng lực ảnh hưởng đến chức năng thần kinh và sức khỏe tâm thần. Đây là lần đầu tiên một ‘chip não’ được đưa vào không gian, mở ra những cơ hội mới cho nghiên cứu khoa học.

Tập đoàn công nghệ Google đã phát triển một hệ thống cảnh báo sớm động đất bằng cách sử dụng cảm biến chuyển động trên hàng triệu chiếc điện thoại Android. Từ năm 2021 đến 2024, hệ thống này đã phát hiện hơn 11.000 trận động đất và gửi cảnh báo đến người dùng tại 98 quốc gia. Công nghệ này đã chứng minh tiềm năng trong việc giúp người dân chuẩn bị và ứng phó với các tình huống khẩn cấp.

Ở một diễn biến khác, tại Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), một đoạn đường đặc biệt vừa được khánh thành tại Fujairah. Đoạn đường này được khắc những dải rãnh tinh xảo, khi bánh xe của ô tô lăn qua ở vận tốc khoảng 100 km/giờ sẽ tạo nên một giai điệu nhạc và truyền vào khoang lái, cho phép người lái xe thưởng thức nhạc mà không cần mở radio. Đây là một sáng tạo độc đáo, kết hợp giữa công nghệ và nghệ thuật, mang lại trải nghiệm mới mẻ cho người lái xe.