Não bộ – Kinhtehoinhap.com https://kinhtehoinhap.com Nơi cung cấp thông tin, phân tích chuyên sâu về kinh tế Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế. Cập nhật tin tức, chính sách và xu hướng thị trường. Thu, 07 Aug 2025 20:48:39 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 Uống cà phê vào chiều có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ https://kinhtehoinhap.com/uong-ca-phe-vao-chieu-co-the-lam-giam-chat-luong-giac-ngu/ Thu, 07 Aug 2025 20:48:37 +0000 https://kinhtehoinhap.com/uong-ca-phe-vao-chieu-co-the-lam-giam-chat-luong-giac-ngu/

Cà phê là một trong những thức uống phổ biến nhất trên toàn thế giới, được biết đến với khả năng tăng cường tỉnh táo và hiệu suất làm việc. Tuy nhiên, thời điểm uống cà phê có thể đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng giấc ngủ của chúng ta. Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí PsyPost đã chỉ ra rằng việc uống cà phê vào buổi chiều, ngay cả với liều lượng vừa phải, có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động não bộ trong khi ngủ.

Các nhà khoa học từ Đại học Montreal (Canada) đã thực hiện một nghiên cứu trên 40 người trưởng thành khỏe mạnh, những người yêu thích cà phê, trong độ tuổi từ 20 đến 58. Mỗi người tham gia đã trải qua 2 ngày tại phòng khám giấc ngủ, trong đó họ sử dụng 200mg caffeine (tương đương khoảng 2 tách cà phê) vào buổi chiều một ngày và giả dược vào ngày còn lại. Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng cữ cà phê chiều có thể làm thay đổi cấu trúc hoạt động của não bộ trong khi ngủ, ảnh hưởng đến sự phục hồi sinh lý, tái tạo mô, điều hòa miễn dịch và xử lý trí nhớ.

Đặc biệt, trong giai đoạn giấc ngủ không REM, hoạt động điện não tăng cao hơn, tín hiệu não có xu hướng kém ổn định hơn và giảm độ sâu của giấc ngủ. Giáo sư Philipp Thölke, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết caffeine làm chậm nhưng không loại bỏ hoàn toàn quá trình ngủ. Giấc ngủ trở nên nông hơn và bộ não tiếp tục xử lý thông tin trong thời điểm cần nghỉ ngơi.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng người trẻ tuổi (từ 20-27 tuổi) bị ảnh hưởng bởi caffeine trong giấc ngủ REM nhiều hơn so với người trung niên. Điều này có thể do sự khác biệt về mật độ thụ thể adenosine – mục tiêu tác động chính của caffeine trong não. Từ đó, các nhà nghiên cứu khuyến nghị rằng việc hạn chế tiêu thụ caffeine, đặc biệt vào buổi chiều, có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Tóm lại, nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của thời điểm uống cà phê, đặc biệt với những người gặp vấn đề về giấc ngủ. Uống cà phê vào buổi chiều có thể tái cấu trúc hoạt động não bộ khi ngủ và làm suy giảm chất lượng giấc ngủ không REM – giai đoạn then chốt cho phục hồi và sức khỏe thần kinh. Do đó, để đảm bảo một giấc ngủ ngon và chất lượng, chúng ta nên cân nhắc thời điểm uống cà phê và hạn chế tiêu thụ caffeine vào buổi chiều.

]]>
Phát hiện cơ chế phản ứng của tế bào miễn dịch não khi tổn thương tế bào cảm quang võng mạc https://kinhtehoinhap.com/phat-hien-co-che-phan-ung-cua-te-bao-mien-dich-nao-khi-ton-thuong-te-bao-cam-quang-vong-mac/ Wed, 06 Aug 2025 21:54:42 +0000 https://kinhtehoinhap.com/phat-hien-co-che-phan-ung-cua-te-bao-mien-dich-nao-khi-ton-thuong-te-bao-cam-quang-vong-mac/

Khi các bệnh lý hoặc chấn thương ở mắt xảy ra, các tế bào trung tính – một loại tế bào miễn dịch trong máu – thường là tuyến phòng thủ đầu tiên. Tuy nhiên, một nghiên cứu gần đây của Viện Mắt Flaum và Viện Neuroscience Del Monte thuộc Đại học Rochester đã phát hiện ra rằng võng mạc phản ứng khác với nhiều loại mô khác trong cơ thể. Cụ thể, khi các tế bào cảm quang trong võng mạc bị tổn thương, các tế bào miễn dịch của não – microglia – sẽ phản ứng, nhưng các tế bào trung tính không được huy động để giúp đỡ, mặc dù chúng đi qua các mạch máu gần đó.

Phát hiện này có ý nghĩa cao đối với những gì xảy ra với hàng triệu người Mỹ bị mất thị lực do mất tế bào cảm quang. Sự liên kết giữa hai quần thể tế bào miễn dịch này là kiến thức cần thiết khi chúng ta xây dựng các liệu pháp mới mà phải hiểu được sự tinh tế của các tương tác tế bào miễn dịch. Để đạt được điều này, các nhà nghiên cứu đã sử dụng công nghệ chụp ảnh quang học thích nghi – một loại camera được phát triển bởi Đại học Rochester cho phép chụp ảnh các tế bào thần kinh và miễn dịch đơn lẻ bên trong mắt sống.

Cụ thể, các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu võng mạc của chuột với tổn thương tế bào cảm quang. Họ phát hiện ra rằng mặc dù cả tế bào trung tính và microglia đều có mặt trong võng mạc, nhưng chỉ có các tế bào microglia phản ứng với chấn thương tế bào cảm quang, và chúng không gọi các tế bào trung tính để giúp sửa chữa tổn thương tế bào cảm quang. Điều này cho thấy một loại che chắn xảy ra trong chấn thương võng mạc để bảo vệ võng mạc khỏi sự đột nhập của các tế bào miễn dịch có thể gây hại hơn là có lợi.

Các nhà nghiên cứu tin rằng phát hiện này sẽ giúp mở ra những hướng nghiên cứu mới trong lĩnh vực này. Việc hiểu rõ hơn về tương tác giữa các tế bào miễn dịch và võng mạc sẽ giúp các nhà khoa học tìm ra các phương pháp điều trị hiệu quả hơn cho các bệnh lý về mắt. Đồng thời, nghiên cứu này cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục khám phá các tương tác phức tạp giữa các tế bào miễn dịch và các mô khác nhau trong cơ thể.

Đại học Rochester và các định chế nghiên cứu khác đang tiếp tục khám phá các ứng dụng của công nghệ chụp ảnh quang học thích nghi trong nghiên cứu về mắt và các bệnh lý liên quan. Với khả năng quan sát các tế bào thần kinh và miễn dịch đơn lẻ bên trong mắt sống, các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ đạt được những hiểu biết sâu sắc hơn về các quá trình bệnh lý và phát triển các liệu pháp mới hiệu quả hơn.

]]>
Trung Quốc đẩy nhanh cấy chip vào não người để điều khiển máy tính https://kinhtehoinhap.com/trung-quoc-day-nhanh-cay-chip-vao-nao-nguoi-de-dieu-khien-may-tinh/ Tue, 29 Jul 2025 18:35:57 +0000 https://kinhtehoinhap.com/trung-quoc-day-nhanh-cay-chip-vao-nao-nguoi-de-dieu-khien-may-tinh/

Công nghệ giao diện não – máy tính (BCI) đang nổi lên như một lĩnh vực cạnh tranh chính giữa Mỹ và Trung Quốc. Mới đây, một phụ nữ 67 tuổi mắc bệnh xơ cứng teo cơ một bên (ALS) tại Bắc Kinh đã được cấy ghép một con chip có kích thước bằng đồng xu, có tên là Beinao-1. Thiết bị này cho phép bà nhập văn bản lên tới 60 ký tự mỗi phút bằng suy nghĩ của mình.

Mô hình não được trưng bày bên trong phòng thí nghiệm CIBR tại Bắc Kinh, Trung Quốc vào ngày 28/5/2025. Ảnh: CNN
Mô hình não được trưng bày bên trong phòng thí nghiệm CIBR tại Bắc Kinh, Trung Quốc vào ngày 28/5/2025. Ảnh: CNN

Buổi trình diễn này là một phần của thử nghiệm lâm sàng liên quan đến 5 bệnh nhân được cấy ghép Beinao-1, một giao diện máy tính não bộ không dây do các nhà khoa học Mỹ dẫn đầu. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng Trung Quốc đang nhanh chóng bắt kịp và thể hiện khả năng cạnh tranh mạnh mẽ trong lĩnh vực này.

Luo Minmin, Giám đốc Viện Nghiên cứu Não bộ Trung Quốc (CIBR), cho biết nhu cầu về công nghệ BCI là rất lớn và họ đã bị quá tải bởi các yêu cầu từ những bệnh nhân tiềm năng. Ông khẳng định công nghệ này đã cho thấy độ chính xác cao trong việc giải mã tín hiệu từ não của bệnh nhân và chuyển đổi các tín hiệu thành văn bản, giọng nói hoặc chuyển động của máy.

Nhà khoa học Luo Minmin tại phòng thí nghiệm của Viện nghiên cứu não bộ Trung Quốc, ở Bắc Kinh, Trung Quốc vào ngày 28/5/2025. Ảnh: CNN
Nhà khoa học Luo Minmin tại phòng thí nghiệm của Viện nghiên cứu não bộ Trung Quốc, ở Bắc Kinh, Trung Quốc vào ngày 28/5/2025. Ảnh: CNN

Trung Quốc chỉ mới bắt đầu nghiên cứu công nghệ não bộ vào những năm 1990, nhưng đang phát triển rất nhanh chóng. Chính phủ Trung Quốc đã ban hành hướng dẫn đạo đức đầu tiên cho nghiên cứu trong lĩnh vực này và hỗ trợ các công ty công nghệ não bộ từ nghiên cứu, thử nghiệm lâm sàng đến thương mại hóa.

Một bệnh nhân được thử nghiệm chip não Beinao-1. Ảnh: El Chapuzas
Một bệnh nhân được thử nghiệm chip não Beinao-1. Ảnh: El Chapuzas

Giáo sư Maximilian Riesenhuber, khoa học thần kinh tại Đại học Georgetown, nhận định rằng mặc dù bắt đầu muộn hơn Mỹ, Trung Quốc đang có nhiều tiến bộ. Ông nói: ‘Trung Quốc chắc chắn đã cho thấy khả năng không chỉ bắt kịp mà còn có khả năng cạnh tranh, và giờ đây thực sự bắt đầu, thậm chí dẫn đầu trong một số lĩnh vực.’

Theo dự báo, thị trường công nghệ não bộ sẽ tăng lên 12,4 tỷ USD vào năm 2034. Tuy nhiên, đối với cả Trung Quốc và Mỹ, công nghệ này không chỉ đơn thuần là tiền bạc. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đặt mục tiêu biến đất nước mình thành một cường quốc khoa học và kinh tế, và công nghệ não bộ là một phần quan trọng của mục tiêu này.

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, các chuyên gia dự đoán rằng sự phát triển của công nghệ BCI sẽ mang lại nhiều cơ hội cho cả hai quốc gia. Tuy nhiên, việc đảm bảo an toàn và đạo đức trong nghiên cứu và ứng dụng công nghệ này vẫn là một thách thức lớn.

Hiện tại, việc ứng dụng công nghệ BCI trong y tế và các lĩnh vực khác vẫn đang được tiếp tục nghiên cứu và phát triển. Các nhà khoa học hy vọng rằng công nghệ này sẽ giúp cải thiện cuộc sống của hàng triệu người mắc bệnh thần kinh trên toàn thế giới.

Thông tin thêm về công nghệ BCI và ứng dụng của nó có thể được tìm thấy trên các trang web khoa học và công nghệ hàng đầu.

]]>