Đồng bào Mông tại xã Mường Kim, tỉnh Lai Châu, đã và đang tích cực thay đổi tư duy sản xuất, tiếp cận những tiến bộ khoa học kỹ thuật để phát triển kinh tế bền vững. Với niềm tin vào Đảng và chính quyền địa phương, người Mông tại đây đã đoàn kết, đồng lòng xây dựng nếp sống văn hóa mới.

Việc thành lập xã Mường Kim trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích và quy mô dân số của 4 xã đã mang lại không gian phát triển mới cho người dân. Chính quyền địa phương đã triển khai nhiều hoạt động nhằm hỗ trợ người dân, cán bộ gần dân, sát dân để giải quyết kịp thời các vướng mắc và khai thác tối đa tiềm năng, thế mạnh để thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển.

Xã Mường Kim có 16 bản, với 540 hộ và 3.561 nhân khẩu người Mông, tập trung ở các bản như Huổi Pắc, Pá Khoang, Hô Ta, Tu San. Địa phương đã tuyên truyền, vận động nhân dân thay đổi tập quán canh tác lạc hậu và áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Một số giống cây trồng có năng suất và giá trị kinh tế cao như chè, chanh leo, đào chín sớm, lê, mắc-ca, quế đã được đưa vào gieo trồng.

Bên cạnh đó, người Mông ở xã Mường Kim đã đẩy mạnh phát triển du lịch cộng đồng, du lịch trải nghiệm thông qua đầu tư homestay, giữ gìn nghề truyền thống và xây dựng, duy trì chợ phiên Nậm Pắt. Chợ phiên này đã trở thành một điểm đến hấp dẫn cho du khách, mang lại thu nhập cho người dân.

Diện mạo các bản người Mông ở Mường Kim đã thay đổi đáng kể với giao thông đến trung tâm xã được nâng cấp, mở rộng và các bản có nhà văn hóa, trường học được đầu tư kiên cố. Ông Lò Quyết Thắng, Phó Chủ tịch UBND xã Mường Kim, cho biết cấp ủy, chính quyền xã đã bàn bạc và phân vùng phát triển theo từng thành phần dân tộc. Đối với đồng bào Mông, xã vận động bà con phát triển cây chè, cây ăn quả ôn đới và tập trung quảng bá, thu hút đầu tư, huy động nguồn lực phát triển hệ thống homestay, điểm du lịch và du lịch cộng đồng theo hướng bền vững.

Người dân tại xã Mường Kim đang tích cực hưởng ứng và tham gia vào các hoạt động phát triển kinh tế, văn hóa và du lịch của địa phương. Với sự hỗ trợ từ chính quyền và các tổ chức, người Mông tại đây đang có cơ hội để phát triển và cải thiện đời sống.

Đảng và chính quyền địa phương đang tiếp tục đồng hành cùng người dân, tạo điều kiện thuận lợi để họ phát triển kinh tế, xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn. Tuy nhiên, để đạt được kết quả tốt hơn, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, tổ chức và người dân.

Giá heo hơi trên cả nước đã có xu hướng giảm trong vài ngày gần đây. Trước tình trạng bệnh dịch tả heo châu Phi đang bùng phát mạnh, nhiều chuyên gia nhận định rằng việc người nuôi tăng bán để chạy dịch đã góp phần khiến giá heo giảm thêm. Chiều ngày 17-7, giá heo hơi trên cả ba miền đồng loạt giảm từ 1.000 – 1.500 đồng/kg so với ngày trước đó, xuống còn mức phổ biến 62.000 – 67.000 đồng/kg tùy khu vực và chất lượng heo.

Tại miền Bắc, giá heo hơi ở nhiều địa phương như Lai Châu, Lào Cai còn 64.000 đồng/kg, thấp nhất khu vực. Hà Nội, Hưng Yên, Ninh Bình, Bắc Ninh xuống 65.000 đồng/kg, bằng với nhiều tỉnh thành khác trong khu vực. Hải Phòng được ghi nhận là địa phương có giá tốt nhất ở miền Bắc với 66.000 đồng/kg.

Tại các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên, giá heo hơi tiếp tục giảm thêm. Nghệ An hiện xuống còn 64.000 đồng/kg; Hà Tĩnh, Quảng Trị và Huế còn 63.000 đồng/kg; Gia Lai 62.000 đồng/kg. Các tỉnh thành còn lại phổ biến trong ngưỡng 63.000 – 64.000 đồng/kg.

Giá heo hơi ở miền Nam dù giảm theo xu hướng chung của cả ba miền nhưng giá bình quân vẫn đang ở mức cao nhất cả nước. Phần lớn các tỉnh như An Giang, Vĩnh Long, Đồng Nai, Tây Ninh… được ghi nhận ở mức phổ biến 64.000 – 66.000 đồng/kg tùy địa phương. Riêng Cà Mau cao nhất khu vực và cả nước với 67.000 đồng/kg.

Sau nhiều tuần quanh quẩn trong mức 65.000 – 70.000 đồng/kg, giá heo hơi gần đây có xu hướng giảm. Dù mức giảm hiện chưa quá mạnh nhưng nhiều chuyên gia cho rằng với tình hình bệnh dịch tả heo châu Phi đang diễn biến khá phức tạp vài tuần qua, trên cả ba miền đều có lượng lớn heo bị tiêu hủy, nhiều người nuôi đứng trước nguy cơ thua lỗ lớn.

Ông Nguyễn Kim Đoán, phó chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai, cho biết tình hình dịch vẫn diễn ra khá phức tạp trong thời gian dài, nhưng thời điểm này mới cao trào. Nhiều người nuôi chấp nhận bán tháo heo sớm hơn so với thời gian nuôi bình thường để chạy dịch, nắm được tâm lý này, nhiều thương lái ép giá mua. Trước đó, nhu cầu tiêu thụ chậm đã khiến giá heo hơi quay đầu giảm dần sau khi lập đỉnh, nay gặp thương lái ép giá càng giảm thêm.

Sau thời gian tăng nóng, đến nửa đầu tháng 3-2025, giá heo hơi phía Nam đạt đỉnh với 84.000 đồng/kg. Tuy nhiên vào đầu tháng 6-2025, giá đã giảm xuống còn 75.000 đồng/kg, và từ đó đến nay tiếp tục giảm dần.

Với giá heo hơi hiện nay và mức giá thức ăn chăn nuôi đã hạ nhiệt, nhiều người nuôi cho biết vẫn có được lợi nhuận ổn nếu không bị ảnh hưởng từ dịch bệnh.

Về vấn đề giá đồ ăn tại sân bay mắc vì dùng thịt heo nhập khẩu từ Brazil, không có thông tin chính xác về vấn đề này.

Lai Châu đang tích cực ứng dụng nền tảng số để quảng bá và nâng cao hiệu quả tiêu thụ các sản phẩm OCOP cũng như sản phẩm đặc thù của địa phương. Trong bối cảnh thương mại điện tử đang trở thành xu hướng kinh doanh hiện đại, các chủ doanh nghiệp, hợp tác xã có sản phẩm OCOP đang chủ động xây dựng kênh bán hàng trực tuyến song song với phương thức truyền thống.

Theo số liệu cập nhật, toàn tỉnh đã có 215 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao và 4 sao. Nổi bật trong số này là các sản phẩm mang đậm bản sắc địa phương như đông trùng hạ thảo, chè shan tuyết, hạt mắc-ca khô Lai Châu, gạo tẻ tròn, gạo lứt séng cù, gạo séng cù, miến dong Bình Lư, dưa lưới ichiba… Sở Công Thương tỉnh đã triển khai các hoạt động hỗ trợ chủ thể có sản phẩm OCOP thực hiện chuyển đổi số bằng cách hướng dẫn kết nối doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh trưng bày quảng bá và giới thiệu sản phẩm nông sản tại các hội nghị, hội chợ ở các tỉnh, thành trong cả nước.

Một trong những bước đi cụ thể nhằm đẩy mạnh tiêu thụ nông sản trên các sàn thương mại điện tử lớn tại Việt Nam là Sở Công Thương đã phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ đưa các sản phẩm OCOP của tỉnh lên các sàn thương mại điện tử như Posttmart.vn (Bưu điện Việt Nam), Voson.vn (Viettel Post)… Đồng thời, Sở Công Thương cũng phối hợp tổ chức các lớp tập huấn kỹ năng số, livestream bán hàng, chụp ảnh và xây dựng thương hiệu số cho các chủ thể OCOP, hộ kinh doanh và hợp tác xã.

Ngoài ra, Hội Nông dân tỉnh đã phối hợp với Bưu điện tỉnh mở lớp đào tạo, tập huấn, tuyên truyền và quảng bá sàn thương mại điện tử Buudien.vn đến hội viên, nông dân, các hộ sản xuất nông nghiệp, tổ chức và doanh nghiệp. Điều này đã giúp đăng ký thêm nhiều sản phẩm nông nghiệp chủ lực và sản phẩm OCOP lên sàn thương mại điện tử.

Cơ sở Đông trùng hạ thảo Huy Cương là một trong những đơn vị tích cực trong việc ứng dụng công nghệ và đa dạng hóa kênh bán hàng. Cơ sở này đã xây dựng và duy trì trang fanpage, website riêng để giới thiệu sản phẩm và đẩy mạnh kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử.

Tây Bắc TV, một đơn vị được tôn vinh “Thương hiệu Vàng nông nghiệp Việt Nam năm 2024”, cũng đã có 4 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao. Họ đã xây dựng được các kênh phân phối và bán lẻ online đa nền tảng như youtube, facebook, tiktok, zalo, shoppee và website.

Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực, việc ứng dụng nền tảng số trong tiêu thụ sản phẩm OCOP của tỉnh vẫn còn đối mặt với không ít khó khăn. Hạn chế về kỹ năng số của các chủ thể OCOP và hạ tầng mạng tại một số vùng nông thôn còn yếu, cùng với chi phí vận chuyển hàng hóa cao… là những thách thức cần được giải quyết.

Hướng tới giai đoạn phát triển mới, Lai Châu xác định chuyển đổi số là xu thế tất yếu và là động lực thúc đẩy Chương trình OCOP phát triển bền vững. Tỉnh sẽ tiếp tục tăng cường đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin, đa dạng hóa kênh phân phối số và hỗ trợ các chủ thể hoàn thiện sản phẩm theo hướng chuyên nghiệp và chuẩn hóa.

Lai Châu đã tìm ra giải pháp linh hoạt để duy trì hoạt động giao dịch tín dụng chính sách sau khi sắp xếp đơn vị hành chính. Thay vì cắt giảm 106 xã, phường, thị trấn xuống 38 xã, phường như kế hoạch ban đầu, Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH) tỉnh đã tham mưu với tỉnh thống nhất giữ nguyên 106 điểm giao dịch tại xã. Đây là quyết định sáng tạo, vừa đảm bảo tính ổn định trong cung ứng dịch vụ tài chính, vừa giúp người dân không bị gián đoạn tiếp cận vốn vay chính sách.

Ông Nguyễn Thanh Hà, Phó Giám đốc Ngân hàng CSXH Chi nhánh tỉnh, cho biết rằng tín dụng chính sách không chỉ cung ứng vốn mà còn là công cụ hỗ trợ sinh kế, giúp hộ nghèo và các đối tượng yếu thế tiếp cận nguồn lực để vươn lên. Việc giữ nguyên các điểm giao dịch xã giúp người dân tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại và đảm bảo sự ổn định về mặt tâm lý và tổ chức trong quá trình giao dịch.

Tính đến ngày 13/7/2025, tổng dư nợ tín dụng chính sách toàn tỉnh đạt hơn 4.172 tỷ đồng, với 53.233 khách hàng đang còn dư nợ. Hoạt động giao dịch tại các điểm xã tiếp tục được tổ chức định kỳ hằng tháng, bảo đảm đủ điều kiện kỹ thuật, an toàn vốn và đúng quy trình nghiệp vụ.

Mô hình của Lai Châu được xem là giải pháp phù hợp, vừa đảm bảo hiệu quả vận hành, vừa không ‘bỏ rơi’ người dân vùng sâu, vùng xa. Các điểm giao dịch xã không chỉ là nơi ‘thu – phát vốn’ còn thể hiện tính nhân văn trong hành trình bảo đảm tài chính toàn diện và không để ai bị bỏ lại phía sau.

Việc giữ nguyên 106 điểm giao dịch tại xã của Lai Châu không chỉ giúp người dân tiếp cận dễ dàng với các dịch vụ tài chính mà còn thể hiện sự quan tâm của chính quyền địa phương trong việc đảm bảo an sinh xã hội. Đồng thời, mô hình này cũng giúp ngân hàng chính sách xã hội trong việc duy trì và phát triển hoạt động tín dụng chính sách, góp phần vào mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh.

Trong thời gian tới, Chi nhánh Ngân hàng CSXH tỉnh Lai Châu sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cấp chính quyền địa phương, tổ chức chính trị – xã hội để triển khai hiệu quả các chương trình tín dụng chính sách, hướng tới mục tiêu giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế – xã hội tại địa phương.