Thị trường tuyển dụng trong quý III/2025 được dự báo sẽ tiếp tục duy trì đà ổn định, với xu hướng doanh nghiệp ưu tiên tuyển dụng ứng viên có chuyên môn tốt, am hiểu luật và linh hoạt trong vận hành. Tuy nhiên, sự lệch pha giữa cung và cầu lao động đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng, gây ra nhiều thách thức cho cả doanh nghiệp và người lao động.

Một báo cáo gần đây của Vieclam24h về Thị trường lao động quý II/2025 cho thấy, hơn 72,7% người lao động bị sa thải đã chủ động tìm việc trở lại. Tuy nhiên, chỉ 24,7% trong số họ tìm được công việc phù hợp trong thời gian ngắn. Đồng thời, 77,4% doanh nghiệp đánh giá rằng việc tuyển dụng khó khăn hơn so với cùng kỳ, đặc biệt là ở nhóm nhân viên chính thức và cấp trung.

Lý giải nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, báo cáo cho biết người lao động đang tìm kiếm sự ổn định và các điều kiện làm việc có lợi hơn. Trong khi đó, doanh nghiệp lại ưu tiên các biện pháp như tăng kênh tuyển dụng và truyền thông thương hiệu nhà tuyển dụng. Sự chênh lệch này khiến việc thu hút và giữ chân nhân tài trở nên chông gai.

Bà Nguyễn Võ Minh Thư, Phó Trưởng Ban Quản lý các Khu chế xuất và Công nghiệp TPHCM, cũng cho biết rằng hiện nhu cầu tuyển dụng lao động phổ thông của các doanh nghiệp tại các khu chế xuất và công nghiệp vẫn rất lớn. Tuy nhiên, nhiều công ty đang gặp khó khăn trong việc tuyển thêm lao động do hàng loạt rào cản khách quan lẫn chủ quan.

Để thu hẹp khoảng cách giữa người lao động và doanh nghiệp, các chuyên gia cho rằng doanh nghiệp cần cân nhắc hệ lụy dài hạn trước quyết định cắt giảm, tái thiết niềm tin bằng lắng nghe và giao tiếp, cập nhật và tối ưu hóa chiến lược tuyển dụng phù hợp với kỳ vọng của người lao động. Đối với người lao động, cần duy trì tư duy linh hoạt và sẵn sàng thích nghi, đầu tư phát triển kỹ năng liên tục và chủ động xây dựng thương hiệu cá nhân.

Ông Nguyễn Hoàng Thanh Chương, Giám đốc Dịch vụ Tuyển dụng, Adecco Việt Nam, nhận định thị trường tuyển dụng sẽ duy trì đà ổn định, với sự ưu tiên của doanh nghiệp đối với ứng viên có chuyên môn tốt, am hiểu luật và linh hoạt trong vận hành. Các vị trí then chốt vẫn được chú trọng tuyển dụng, với yêu cầu cao hơn về các kỹ năng đáp ứng xu hướng tương lai, khả năng thích ứng và tính tuân thủ.

Xu hướng tuyển dụng trong thời gian tới được dự báo sẽ tập trung vào việc tìm kiếm nhân tài có kỹ năng phù hợp với sự thay đổi nhanh chóng của thị trường lao động. Doanh nghiệp cần chủ động trong việc xây dựng chiến lược tuyển dụng linh hoạt và hiệu quả, trong khi người lao động cần không ngừng nâng cao kỹ năng và sự linh hoạt để đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Trước những thách thức và cơ hội trong thị trường tuyển dụng, cả doanh nghiệp và người lao động cần có những điều chỉnh phù hợp để thích nghi và phát triển. Việc duy trì đà ổn định và tăng trưởng của thị trường lao động sẽ đòi hỏi sự hợp tác và nỗ lực từ tất cả các bên liên quan.

Trong bối cảnh biến động hiện nay, việc phát triển con người và xây dựng thế hệ kế thừa đã trở thành một ưu tiên hàng đầu đối với các tổ chức. Tại Việt Nam, một phương pháp đang ngày càng được chú ý và phát triển mạnh mẽ là mentoring và coaching. Mặc dù chưa được phổ biến rộng rãi, mentoring đang âm thầm phát triển như một dòng suối chảy ngầm dưới nền văn hóa doanh nghiệp.

Bà Lê Thị Thanh Lâm, nguyên Phó tổng giám đốc Công ty CP Sài Gòn Food, là một trong những người tiên phong trong việc triển khai mentoring tại Việt Nam. Với kinh nghiệm thực tế và kỹ năng lãnh đạo, bà đã xây dựng các câu lạc bộ Mentoring tại Sài Gòn Food, Hội đồng Tư vấn Hỗ trợ Khởi nghiệp Quốc gia – phía Nam và Hội Nữ Doanh Nhân TP.HCM (HAWEE). Theo bà Lâm, mentoring đã mang lại những thay đổi quan trọng trong cách làm việc và sống của bà.

Bà Lâm cho rằng có ba từ khóa quan trọng trong mentoring: định hướng, dẫn dắt và đồng hành. Quá trình mentoring không chỉ giúp rèn luyện kỹ năng lãnh đạo hiệu quả mà còn dạy cho người tham gia biết lắng nghe, đặt câu hỏi, xây dựng lòng tin và tạo không gian an toàn để người khác dám chia sẻ thật lòng. Những kỹ năng này không chỉ hữu ích trong môi trường làm việc mà còn trong cuộc sống hàng ngày.

Cuốn sách “Người cố vấn” của bà Lâm là một trong những cuốn sách đầu tiên về mentoring do người Việt viết. Cuốn sách này không chỉ là một tài liệu tham khảo quý giá cho những người đang tìm hiểu về mentoring mà còn là một nguồn cảm hứng để lan tỏa những giá trị của mentoring đến với nhiều người hơn.

Trong thời đại biến động, vai trò của một người mentor ngày càng trở nên quan trọng. Một người mentor giỏi cần hội tụ bốn yếu tố cốt lõi: kinh nghiệm thực tế, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng đặt câu hỏi và kỹ năng kể chuyện. Khi một người mentor có thể kết hợp được cả bốn yếu tố này, họ không chỉ giúp người trẻ phát triển mà còn giúp chính bản thân mình trưởng thành hơn trong quá trình đồng hành.

Mentoring không chỉ là một phương pháp phát triển con người mà còn là một chiến lược để xây dựng đội ngũ kế thừa trong tổ chức. Thông qua mentoring, kinh nghiệm, kỹ năng và tinh thần học hỏi được truyền lại giữa các thế hệ một cách liên tục. Điều này giúp đảm bảo sự phát triển bền vững của tổ chức.

Nhìn về tương lai, lĩnh vực mentoring và coaching tại Việt Nam được dự báo sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Mentoring sẽ ngày càng trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa của các tổ chức, giúp xây dựng đội ngũ kế thừa và phát triển nhân lực bền vững. Khi ngày càng có nhiều tổ chức và cá nhân tham gia vào quá trình mentoring, Việt Nam sẽ có thêm nhiều thế hệ lãnh đạo và nhân lực chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước.

Tìm hiểu thêm về chương trình Mentoring và cách thức tham gia

Thông tin về Hội Nữ Doanh Nhân TP.HCM (HAWEE) và các hoạt động Mentoring

Đọc thêm về cuốn sách “Người cố vấn” của bà Lê Thị Thanh Lâm

Mức lương 20 triệu đồng/tháng không còn là “giấc mơ” xa vời đối với nhiều bạn trẻ thuộc thế hệ Gen Z. Trên mạng xã hội Threads, một chủ đề đang gây nên tranh luận về việc nhiều người trẻ đã đạt được mức thu nhập này từ rất sớm.

Nguyễn Thùy Dung, sinh viên chuyên ngành Digital Marketing tại Trường Cao đẳng FPT Polytechnic, là một trong những bạn trẻ như vậy. Hiện là Content Creator tại MD, Dung có thu nhập khoảng 20 triệu đồng/tháng. Cô bắt đầu bán hàng online trên Facebook từ năm 12 tuổi và không ngừng học hỏi, kiên trì trong suốt quá trình phát triển sự nghiệp. Theo Dung, yếu tố giúp cô thành công là sự kiên trì, không ngại va chạm thực tế và luôn làm tốt hơn nhiệm vụ được giao.

Cô quản lý tài chính của mình theo phương pháp ‘hũ tài chính’ và tin rằng mức lương 20 triệu đồng không phải là ảo tưởng với những người không ngừng học hỏi và có tư duy cầu tiến. Việc áp dụng phương pháp quản lý tài chính này đã giúp Dung kiểm soát và phân bổ thu nhập một cách hiệu quả.

Khương Trung Kiên, cựu sinh viên Trường Cao đẳng FPT Polytechnic, cũng là một điển hình. Hiện là quản lý, CEO và phụ trách mảng sales tại SHANEN GROUP, ZO STUDIO, và DINO, Kiên đạt mức thu nhập trên 20 triệu đồng/tháng chỉ 3 tháng sau khi tốt nghiệp. Anh nhấn mạnh kỹ năng tự học là yếu tố cốt lõi giúp anh đạt được thành công.

Quá trình tự học và tích lũy kinh nghiệm đã giúp Kiên phát triển kỹ năng và kiến thức cần thiết để thành công trong lĩnh vực kinh doanh. Việc không ngừng học hỏi và cải thiện bản thân đã giúp anh đạt được mức thu nhập như mong muốn.

Còn với Nguyễn Việt Cường, cựu sinh viên Trường Cao đẳng FPT Polytechnic, mức thu nhập 20 triệu đồng/tháng không còn là giấc mơ mà là động lực để phấn đấu cao hơn. Anh tin rằng, trong ngành thiết kế, không quan trọng bạn học ở đâu, mà là bạn làm được gì.

Những câu chuyện này đã chứng minh rằng, với sự kiên trì, không ngại va chạm thực tế, dám hỏi, dám làm, dám chịu trách nhiệm, mức lương 20 triệu đồng/tháng không còn là điều xa vời đối với nhiều bạn trẻ Gen Z. Các bạn trẻ có thể học hỏi và áp dụng những kinh nghiệm và kỹ năng từ những người đi trước để đạt được thành công trong sự nghiệp của mình.

Trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng cạnh tranh, việc lựa chọn ngành học đã trở thành một quyết định quan trọng cho tương lai. Gần đây, Viện CFA và Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York đã công bố những phát hiện mới về ngành tài chính và các ngành học khác.

Ngành tài chính, vốn được xem là con đường dẫn đến sự ổn định và thu nhập cao, đang dần mất vị thế trước các ngành học ít được chú ý như dinh dưỡng, xây dựng, nông nghiệp. Báo cáo của Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York đã chỉ ra sự trỗi dậy của các ngành nhân văn, lĩnh vực lâu nay bị xem là kém thực dụng. Điều này cho thấy thị trường lao động đang có sự dịch chuyển trong tiêu chí tuyển dụng.

Các ngành học đại học có tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất tại Mỹ bao gồm: Khoa học dinh dưỡng (0,4%), Dịch vụ xây dựng (0,7%), Khoa học động thực vật (1%), Kỹ thuật xây dựng (1%), Giáo dục đặc biệt (1%), Nông nghiệp (1,2%), Giáo dục mầm non (1,3%), Kỹ thuật hàng không vũ trụ (1,4%), Điều dưỡng (1,4%), và Khoa học trái đất (1,5%). Những số liệu này cho thấy các ngành STEM như khoa học máy tính, từng là điểm nóng tuyển dụng trong suốt giai đoạn hậu đại dịch, cũng ghi nhận tỷ lệ thất nghiệp cao.

Trong khi đó, nhu cầu tuyển dụng sinh viên tốt nghiệp các ngành khoa học xã hội và nhân văn lại đang gia tăng. Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) đang góp phần làm đảo lộn những định hướng nghề nghiệp truyền thống. Nếu trước đây, các ngành công nghệ và tài chính được xem là vùng đất hứa thì nay, nhu cầu về tư duy sáng tạo, khả năng giao tiếp, xử lý tình huống – những kỹ năng đặc trưng của khối ngành nhân văn – lại ngày càng được đề cao.

Ông Peter Watkins, Giám đốc cao cấp phụ trách chương trình đại học của Viện CFA, cho rằng AI đang thay đổi cả giá trị của tấm bằng đại học. Ông Robert Goldstein, Giám đốc vận hành của tập đoàn BlackRock, cũng thẳng thắn thừa nhận công ty đang ưu tiên tuyển dụng sinh viên các ngành như lịch sử, văn học Anh – những người có khả năng tư duy tổng hợp, phân tích sâu sắc và linh hoạt trong môi trường công nghệ biến đổi.

Trong bối cảnh AI dần đảm nhiệm các công việc mang tính kỹ thuật, khả năng làm người – với tư duy phản biện, sáng tạo và cảm xúc – trở thành lợi thế cạnh tranh mới. Lựa chọn ngành học cần cân bằng giữa đam mê và thực tế. Kết quả khảo sát và số liệu thực tế đều cho thấy sinh viên ngày nay ngày càng thực tế hơn trong việc lựa chọn ngành học.

Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc chỉ nên chọn ngành hot. Ngược lại, những ngành tưởng chừng ít ăn khách lại đang khẳng định vai trò ngày càng quan trọng trong kỷ nguyên AI. Thị trường lao động đang không ngừng biến động. Một ngành có thể là ngôi sao hôm nay nhưng trở nên dư thừa chỉ sau vài năm.

Chính vì vậy, các bạn trẻ cần hiểu rõ thế mạnh, sở thích của bản thân, đồng thời cập nhật thường xuyên thông tin về nhu cầu nhân lực và xu hướng nghề nghiệp trong tương lai. Chọn ngành học không chỉ là bước khởi đầu cho sự nghiệp, mà còn là quyết định chiến lược về đầu tư cá nhân.

Trong bối cảnh AI và công nghệ số đang làm thay đổi sâu sắc thị trường lao động, một tấm bằng đại học chỉ phát huy giá trị khi nó được lựa chọn dựa trên sự kết hợp hài hòa giữa đam mê, năng lực cá nhân và hiểu biết thực tế về xu hướng nghề nghiệp. Học sinh, sinh viên cần hướng tới sự linh hoạt, khả năng thích ứng và tư duy dài hạn – những yếu tố ngày càng được các nhà tuyển dụng đánh giá cao.

Sinh viên ngành Công nghệ thông tin (CNTT) hiện đang đối mặt với áp lực chuyển mình nhanh chóng để thích nghi với sự phát triển như vũ bão của trí tuệ nhân tạo (AI). Áp lực này không chỉ đến từ việc cạnh tranh việc làm với bạn bè, mà còn từ cuộc đua với chính công nghệ mà họ đang theo đuổi.

Nguyễn Thị Giang, sinh viên năm cuối ngành Khoa học Máy tính tại Đại học Bách khoa Hà Nội, chia sẻ rằng cô cảm thấy như bị công nghệ “đuổi kịp” hoặc vượt mặt mỗi ngày. Không chỉ phải hoàn thành đồ án tốt nghiệp, tìm nơi thực tập, cô còn phải đối mặt với những câu hỏi lớn về tương lai khi AI đang thay đổi nhanh chóng. Theo Giang, sinh viên ngành IT hiện nay có thể chia thành ba nhóm tâm lý: nhóm hoang mang, mất phương hướng; nhóm bị động, chờ đợi; và nhóm chủ động, chủ động học cách dùng công cụ mới và tham gia các dự án thực tế.

Anh Nguyễn Đức Thiện, lập trình viên tại công ty TNHH Công nghệ và Giáo dục Medoo, cho rằng sự xuất hiện của AI không chỉ là xu hướng mà đã trở thành một phần tất yếu trong công việc. AI có thể giúp kiểm tra, đánh giá, tái cấu trúc mã nguồn, thậm chí code thay cho lập trình viên. Tuy nhiên, điều đó cũng đòi hỏi lập trình viên phải tư duy sâu hơn, hiểu rõ logic hệ thống và nắm được bối cảnh tổng thể của dự án.

Bà Trần Hồng, Giám đốc nhân sự tại Công ty Cổ phần Nhân lực Quốc tế HRI (HRI Group), cho rằng sinh viên mới ra trường ngành IT đã giảm cơ hội việc làm rõ rệt, khoảng 50%. Ngay cả cơ hội thực tập cũng đã không còn nhiều như trước đây. AI đang thay đổi sâu sắc cách doanh nghiệp tuyển người từ số lượng cho tới tiêu chí lựa chọn.

Doanh nghiệp hiện tại cần nhiều hơn một người làm chuyên môn mà không biết vận dụng công nghệ, không chỉ những người đã có kinh nghiệm, mà áp dụng ngay cả với các sinh viên mới ra trường. Các bạn cần biết vận dụng AI để tối ưu công việc, chủ động học hỏi, và sẵn sàng thích nghi với thay đổi nhanh chóng của công nghệ.

Do đó, ngoài kiến thức chuyên ngành, sinh viên cần rèn luyện kỹ năng mềm, khả năng tự học, làm việc từ xa, giao tiếp quốc tế và quản lý công việc hiệu quả. Kinh nghiệm làm dự án thực tế, thành tích trong các cuộc thi học thuật hoặc đóng góp mã nguồn mở cũng là điểm cộng lớn.

Trí tuệ nhân tạo không đơn thuần là cơn bão quét qua ngành CNTT, mà còn là cơn sóng ngầm đang âm thầm định hình lại chuẩn mực mới của thị trường lao động. Trong bối cảnh đó, sinh viên IT không thể tiếp tục học theo lối mòn, không thể chỉ dựa vào giáo trình hay tấm bằng đại học.

Thay vì sợ bị thay thế, sinh viên nên tập trung làm chủ công nghệ, bắt đầu từ chính nền tảng kiến thức vững, khả năng tự học, tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết vấn đề. Đừng quá phụ thuộc vào AI như một “phao cứu sinh”, mà hãy coi nó như một “cộng sự thông minh” giúp mình nâng cao năng suất và sáng tạo.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một đặc điểm thú vị ở chim cánh cụt Magellan, loài vật thông minh trong việc tận dụng dòng chảy để di chuyển. Theo một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí PLOS Biology, chim cánh cụt Magellan có khả năng điều chỉnh đường đi của mình tùy thuộc vào điều kiện dòng chảy. Khi biển lặng, chúng chọn đường thẳng để trở về tổ sau chuyến đi săn. Tuy nhiên, khi gặp dòng chảy mạnh, chúng lại chọn cách ‘thuận dòng mà đi’, ngay cả khi quãng đường có thể dài hơn.

Chim cánh cụt Magellan là một loài chim sinh sản tại các vùng ven biển Chile và Argentina từ tháng 9 đến tháng 2 hàng năm. Trong thời gian này, chim trưởng thành có thể bơi hơn 100 km để tìm kiếm thức ăn cho con non, bao gồm cá nhỏ, mực và động vật thân mềm. Theo chuyên gia sinh học Rory Wilson thuộc Đại học Swansea (Vương quốc Anh), chim cánh cụt Magellan lao xuống biển, bơi đi rất xa, bắt cá, rồi quay trở về và mớm mồi cho con non.

Để nghiên cứu hành vi của chim cánh cụt Magellan, nhóm của chuyên gia Wilson đã gắn thiết bị định vị GPS và bộ ghi chuyển động lên 27 cá thể chim cánh cụt trưởng thành ở khu vực bán đảo Valdés (Argentina). Dữ liệu thu thập được cho thấy, chim cánh cụt Magellan thay đổi hướng bơi tùy theo tình hình dòng nước. Khi biển lặng, chúng bơi gần như theo đường thẳng. Tuy nhiên, trong những ngày dòng chảy mạnh, chim cánh cụt Magellan lựa chọn lộ trình ngoằn ngoèo hình chữ S, theo dòng thủy triều tự nhiên quanh bán đảo.

Dòng thủy triều đổi chiều trong lúc chim cánh cụt Magellan di chuyển giúp chúng không bị cuốn lệch hướng. Nhờ vậy, loài này tiết kiệm được năng lượng cũng như có cơ hội săn thêm mồi. Chuyên gia David Grémillet từ Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp nhận định, chim cánh cụt Magellan có khả năng đánh giá sức mạnh và hướng của dòng chảy để chọn cách di chuyển phù hợp.

Ông cho rằng kỹ năng này có thể hình thành từ sự kết hợp giữa bản năng và kinh nghiệm của loài chim cánh cụt. Tuy nhiên, giới khoa học vẫn chưa thể lý giải cách mà chim cánh cụt cảm nhận sức mạnh dòng chảy để xác định phương hướng. Họ hy vọng những nghiên cứu trong tương lai sẽ có thể tìm ra lời giải cho bí ẩn này.

Khả năng thích nghi với dòng chảy của chim cánh cụt Magellan là một ví dụ về sự thông minh và linh hoạt của loài vật này. Việc nghiên cứu hành vi của chúng không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về thế giới động vật mà còn có thể cung cấp những kiến thức quý giá về cách mà các loài vật tương tác với môi trường xung quanh.

Để tìm hiểu thêm về nghiên cứu này, bạn có thể truy cập vào trang web của tạp chí PLOS Biology: https://journals.plos.org/plosbiology/. Thông tin về Đại học Swansea có thể được tìm thấy tại: https://www.swansea.ac.uk/ và Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp tại: https://www.cnrs.fr/