Đã hơn một năm trôi qua, hàng nghìn cán bộ công an đã không quản nắng mưa, ngày đêm rong ruổi khắp các làng quê Việt Nam để thu thập mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ. Nhờ vậy, hành trình “trả lại tên cho các Anh hùng” đã chuyển mình với sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và công nghệ gen tiên tiến, mở ra những bước đột phá đầy ý nghĩa.

Ngày 23/7/2024, nhân kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn nút khởi động Ngân hàng Gen (ADN) thân nhân liệt sĩ chưa xác định thông tin và thân thông tin liệt sĩ. Dự án do Bộ Công an đứng ra thực hiện, với sự hỗ trợ của GeneStory – đơn vị tiên phong trong việc tạo lập dữ liệu cho Ngân hàng gen. Tròn một năm sau, dự án đã thu được hơn 51.000 mẫu gen từ khắp mọi miền đất nước. Mỗi mẫu gen là một tia hy vọng, thắp sáng niềm tin cho những gia đình vẫn ngày đêm mong ngóng.

16 gia đình đã tìm lại được hài cốt người thân, 16 liệt sĩ được trở về quê hương sau hàng chục năm nơi chiến trường xa. Trong số những gia đình tìm được người thân, có gia đình liệt sĩ Lương Bá Nho, người đã hy sinh vào năm 1970. Hài cốt của anh được tìm thấy tại nghĩa trang liệt sĩ Đức Cơ, tỉnh Gia Lai, sau hơn 50 năm mất tích. Sự kiện này không chỉ mang lại niềm vui cho gia đình mà còn cho thấy hiệu quả của việc ứng dụng công nghệ gen trong việc xác định danh tính liệt sĩ.

Giáo sư Vũ Hà Văn, nhà đồng sáng lập GeneStory, khẳng định rằng công nghệ gen tiên tiến sẽ giúp nối lại những mảnh ghép của quá khứ và hiện tại. “Mỗi một mẫu gen được thu thập hôm nay không chỉ là mẫu vật sinh học, mà còn là sự kết nối ký ức, sự nối dài của tình thân qua nhiều thế hệ.”

Dự án Ngân hàng Gen Việt Nam đặt mục tiêu thu thập 1 triệu mẫu gen từ thân nhân để xác định danh tính cho khoảng 500.000 liệt sĩ. Với sự hỗ trợ của các thuật toán AI và hệ thống dữ liệu tham chiếu đặc trưng của người Việt, dự án hứa hẹn sẽ mở ra một kỷ nguyên mới trong việc xác định danh tính liệt sĩ và ứng dụng trong các lĩnh vực khác như chăm sóc sức khỏe cá nhân hóa và y tế.

GeneStory – ‘Chìa khóa’ giải mã gene giúp xác định danh tính liệt sĩ và xây dựng nền y học dự phòng cho người Việt, đang là một trong những dự án nổi bật trong lĩnh vực công nghệ sinh học và y tế tại Việt Nam. Dự án ‘Ngân hàng ADN liệt sĩ’ của GeneStory đã đạt được những thành tựu đáng kể sau chưa đầy một năm triển khai, với việc thu thập được 51.000 mẫu ADN thân nhân liệt sĩ.

Giáo sư Vũ Hà Văn, Chủ tịch và Nhà sáng lập GeneStory, cùng Tiến sĩ Dương Ngọc Cường, Tổng Giám đốc GeneStory, đã chia sẻ về dự án đầy tham vọng này. Mục tiêu chính của dự án là hỗ trợ việc xác định danh tính của các liệt sĩ vẫn còn nhiều gia đình chưa tìm được phần mộ người thân sau hơn 50 năm. Theo GS. Vũ Hà Văn, cả nước có hơn 1 triệu liệt sĩ và khoảng 300.000 ngôi mộ liệt sĩ đã được quy tập nhưng chưa xác định được danh tính.

Tiến sĩ Dương Ngọc Cường cho biết GeneStory đã xác định danh tính 16 liệt sĩ và đưa họ trở về với gia đình, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc giải quyết vấn đề danh tính liệt sĩ. không chỉ dừng lại ở đó, việc giải mã gene còn góp phần xây dựng nền tảng cho y học dự phòng tại Việt Nam. GeneStory cũng đang triển khai dự án ‘Thuốc đúng cho em’ với mục tiêu xét nghiệm gene để xác định thuốc phù hợp cho trẻ em bị bệnh động kinh.

Trong tương lai, GeneStory dự kiến sẽ tiếp tục mở rộng nghiên cứu và triển khai các chương trình ‘thuốc đúng’ đối với nhiều bệnh lý khác. Với mục tiêu trở thành ‘chìa khóa’ giải mã gene giúp người Việt làm chủ công nghệ lõi, GeneStory kỳ vọng sẽ đóng góp nhiều hơn cho cộng đồng và xây dựng một nền y tế thông minh. Qua đó, có thể thấy sự hiện diện của GeneStory trong lĩnh vực y tế và công nghệ sinh học đang tạo ra những giá trị thiết thực và hứa hẹn nhiều đột phá trong thời gian tới.

GeneStory cũng hy vọng rằng công nghệ giải mã gene sẽ không chỉ giúp giải quyết vấn đề về danh tính liệt sĩ mà còn giúp nâng cao chất lượng y tế và sức khỏe cho người dân Việt Nam. Cùng với việc ứng dụng công nghệ gene trong y học, GeneStory cũng mong muốn đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ trong giáo dục và nghiên cứu khoa học, từ đó tạo ra những thành tựu mới cho đất nước.

Hiện tại, GeneStory đã và đang tích cực phối hợp với các cơ quan chức năng, tổ chức trong và ngoài nước để triển khai dự án ‘Ngân hàng ADN liệt sĩ’ cũng như các dự án khác. Với những kết quả đã đạt được và kế hoạch trong tương lai, GeneStory đang trở thành một cái tên đáng chú ý trong lĩnh vực công nghệ và y tế tại Việt Nam.