Hai năm sinh viên Trung Quốc đã tạo nên một làn sóng chú ý lớn trong kỳ thi đại học năm 2011 khi cố tình viết những dòng sai lệch trên bài thi của mình. Quyết định liều lĩnh đó đã dẫn đến việc họ nhận điểm 0 và từ đó, cuộc đời của họ đã thay đổi theo hướng hoàn toàn khác.

Xu Mengnan, một trong hai nam sinh, đã công khai viết tên, số báo danh và trường học của mình vào phần nội dung bài thi. Hành động này đã khiến anh nhận điểm 0 và bị loại khỏi kỳ thi. Đến từ một gia đình nghèo và chỉ có bằng cấp 3, Xu đã phải đối mặt với thực tế khắc nghiệt. Anh đã phải đi làm thuê tại nhiều nhà máy, xưởng sản xuất với các công việc tay chân như phát tờ rơi, làm hố ga, thiết bị vệ sinh.

Tuy nhiên, Xu Mengnan sớm nhận ra hậu quả của quyết định bồng bột năm xưa và đã quyết định làm lại từ đầu. Anh đã lập một trang web mang tên “0 điểm cho kỳ thi đại học” để chia sẻ những câu chuyện về các thí sinh từng trượt đại học hoặc cố tình đạt điểm 0. Vào cuối năm 2017, Xu đã quyết định ôn luyện và vào tháng 5 năm 2018, anh trở thành sinh viên của một trường đại học ở An Huy.

Khác với Xu Mengnan, Zhang Jiao – thí sinh đến từ tỉnh Thiểm Tây – đã nổi lên với biệt danh “nhà vô địch điểm 0”. Tuy nhiên, biệt danh này lại mang tính châm biếm và tiêu cực. Zhang đã không trả lời bất kỳ câu hỏi nào mà chỉ viết vỏn vẹn 16 chữ mang tính chống đối trong tất cả bài thi. Kết quả là điểm 0 tròn trĩnh ở tất cả các môn thi.

Zhang Jiao đã nhanh chóng rơi vào vòng xoáy lừa đảo khi không có bằng cấp, không công việc ổn định. Anh bị phát hiện có liên quan đến các vụ chiếm đoạt tài sản và gian lận thẻ tín dụng, tổng cộng lên đến hơn 400.000 NDT. Cuối cùng, Zhang phải trả giá bằng bản án tù.

Câu chuyện của hai nam sinh này là một lời cảnh tỉnh cho những ai muốn “nổi tiếng bất chấp”, và là minh chứng rằng sai lầm có thể sửa, miễn là con người dám đối diện, dám thay đổi và chọn lại con đường đúng. Thông qua những câu chuyện như thế này, chúng ta có thể rút ra kinh nghiệm và tránh mắc phải những sai lầm tương tự.

Ngày nay, việc lựa chọn con đường học tập và sự nghiệp là một quyết định quan trọng. Việc cân nhắc kỹ lưỡng và lựa chọn đúng đắn sẽ giúp chúng ta tránh được những hậu quả không mong muốn. Chúng ta có thể học hỏi từ những câu chuyện như của Xu Mengnan và Zhang Jiao để có thể đưa ra những quyết định sáng suốt hơn.

Cuối cùng, chúng ta hy vọng rằng những câu chuyện như thế này sẽ giúp mọi người nhận ra tầm quan trọng của việc đưa ra quyết định đúng đắn và dám thay đổi khi cần thiết. Chỉ khi chúng ta dám đối diện với sai lầm và học hỏi từ chúng, chúng ta mới có thể trưởng thành và thành công hơn.

Trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng cạnh tranh, việc lựa chọn ngành học đã trở thành một quyết định quan trọng cho tương lai. Gần đây, Viện CFA và Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York đã công bố những phát hiện mới về ngành tài chính và các ngành học khác.

Ngành tài chính, vốn được xem là con đường dẫn đến sự ổn định và thu nhập cao, đang dần mất vị thế trước các ngành học ít được chú ý như dinh dưỡng, xây dựng, nông nghiệp. Báo cáo của Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York đã chỉ ra sự trỗi dậy của các ngành nhân văn, lĩnh vực lâu nay bị xem là kém thực dụng. Điều này cho thấy thị trường lao động đang có sự dịch chuyển trong tiêu chí tuyển dụng.

Các ngành học đại học có tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất tại Mỹ bao gồm: Khoa học dinh dưỡng (0,4%), Dịch vụ xây dựng (0,7%), Khoa học động thực vật (1%), Kỹ thuật xây dựng (1%), Giáo dục đặc biệt (1%), Nông nghiệp (1,2%), Giáo dục mầm non (1,3%), Kỹ thuật hàng không vũ trụ (1,4%), Điều dưỡng (1,4%), và Khoa học trái đất (1,5%). Những số liệu này cho thấy các ngành STEM như khoa học máy tính, từng là điểm nóng tuyển dụng trong suốt giai đoạn hậu đại dịch, cũng ghi nhận tỷ lệ thất nghiệp cao.

Trong khi đó, nhu cầu tuyển dụng sinh viên tốt nghiệp các ngành khoa học xã hội và nhân văn lại đang gia tăng. Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) đang góp phần làm đảo lộn những định hướng nghề nghiệp truyền thống. Nếu trước đây, các ngành công nghệ và tài chính được xem là vùng đất hứa thì nay, nhu cầu về tư duy sáng tạo, khả năng giao tiếp, xử lý tình huống – những kỹ năng đặc trưng của khối ngành nhân văn – lại ngày càng được đề cao.

Ông Peter Watkins, Giám đốc cao cấp phụ trách chương trình đại học của Viện CFA, cho rằng AI đang thay đổi cả giá trị của tấm bằng đại học. Ông Robert Goldstein, Giám đốc vận hành của tập đoàn BlackRock, cũng thẳng thắn thừa nhận công ty đang ưu tiên tuyển dụng sinh viên các ngành như lịch sử, văn học Anh – những người có khả năng tư duy tổng hợp, phân tích sâu sắc và linh hoạt trong môi trường công nghệ biến đổi.

Trong bối cảnh AI dần đảm nhiệm các công việc mang tính kỹ thuật, khả năng làm người – với tư duy phản biện, sáng tạo và cảm xúc – trở thành lợi thế cạnh tranh mới. Lựa chọn ngành học cần cân bằng giữa đam mê và thực tế. Kết quả khảo sát và số liệu thực tế đều cho thấy sinh viên ngày nay ngày càng thực tế hơn trong việc lựa chọn ngành học.

Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc chỉ nên chọn ngành hot. Ngược lại, những ngành tưởng chừng ít ăn khách lại đang khẳng định vai trò ngày càng quan trọng trong kỷ nguyên AI. Thị trường lao động đang không ngừng biến động. Một ngành có thể là ngôi sao hôm nay nhưng trở nên dư thừa chỉ sau vài năm.

Chính vì vậy, các bạn trẻ cần hiểu rõ thế mạnh, sở thích của bản thân, đồng thời cập nhật thường xuyên thông tin về nhu cầu nhân lực và xu hướng nghề nghiệp trong tương lai. Chọn ngành học không chỉ là bước khởi đầu cho sự nghiệp, mà còn là quyết định chiến lược về đầu tư cá nhân.

Trong bối cảnh AI và công nghệ số đang làm thay đổi sâu sắc thị trường lao động, một tấm bằng đại học chỉ phát huy giá trị khi nó được lựa chọn dựa trên sự kết hợp hài hòa giữa đam mê, năng lực cá nhân và hiểu biết thực tế về xu hướng nghề nghiệp. Học sinh, sinh viên cần hướng tới sự linh hoạt, khả năng thích ứng và tư duy dài hạn – những yếu tố ngày càng được các nhà tuyển dụng đánh giá cao.

Xuất hiện làn sóng chảy máu chất xám trong lĩnh vực khoa học tại Mỹ

Hàng trăm nhà khoa học và lao động trình độ cao tại Mỹ đang cân nhắc rời bỏ quê hương do lo ngại về các chính sách mới, gây ra nguy cơ chảy máu chất xám. Nhà sử học Brian Sandberg là một trong số họ, người đã nộp đơn vào chương trình ‘tị nạn khoa học’ của Đại học Aix-Marseille (Pháp) cùng gần 300 nhà nghiên cứu khác.

Ông Sandberg cho biết toàn bộ hệ thống nghiên cứu và giáo dục đại học ở Mỹ đang bị lung lay. Sự bất an này bắt nguồn từ việc Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh (HHS) sa thải 10.000 nhân viên, trong đó có các nhà khoa học từ Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) và Viện Ung thư Quốc gia, cùng với việc cắt giảm ngân sách nghiên cứu.

Một khảo sát gần đây của tạp chí Nature cho thấy hơn 75% trong số 1.600 nhà khoa học Mỹ đang cân nhắc rời đất nước do các chính sách mới. Làn sóng bất an này khiến nhiều nhà khoa học Mỹ tìm kiếm môi trường làm việc tự do và ổn định ở nước ngoài, đặc biệt là ở Pháp.

Đại học Aix-Marseille (Pháp) đã nhận được hàng trăm hồ sơ từ các viện nghiên cứu danh tiếng như Johns Hopkins, NASA, và các đại học lớn như Columbia, Yale và Stanford. Chủ tịch Đại học Aix-Marseille, ông Éric Berton, cho biết đây là một khoảnh khắc lịch sử, khi các nhà khoa học Mỹ tìm đến Pháp để có không gian tự do nghiên cứu.

Nhiều ứng viên Mỹ yêu cầu giấu tên vì lo ngại bị trả đũa. Các nhà khoa học mô tả một môi trường làm việc đầy bất ổn, khi chính phủ cắt tài trợ và kiểm duyệt nội dung. Một số nhà khoa học khác cũng chia sẻ về khó khăn khi phải từ bỏ sự nghiệp và gia đình để tìm kiếm cơ hội mới.

James, một nhà nghiên cứu khí hậu, cùng vợ đều có tên trong danh sách rút gọn. Ông đối mặt với nguy cơ phải từ bỏ sự nghiệp hàng chục năm ở Mỹ. ‘Tôi biết ơn vì có cơ hội này, nhưng cũng rất buồn vì tôi lại cần đến nó’, ông chia sẻ.

Trước tình hình này, các chuyên gia cảnh báo về nguy cơ chảy máu chất xám tại Mỹ và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường làm việc tự do và ổn định cho các nhà khoa học.