Trước sự phát triển và gia tăng về số lượng của máy bay không người lái (UAV) cảm tử Shahed do Nga sản xuất, Ukraine đã nhanh chóng điều chỉnh chiến lược phòng không của mình. Thay vì chỉ dựa vào các hệ thống phòng không truyền thống, Ukraine đã chuyển hướng sang sử dụng hàng chục nghìn UAV đánh chặn. Mục tiêu là cải thiện khả năng phòng không một cách linh hoạt và hiệu quả.

Ông Arsen Zhumadilov, Giám đốc Cơ quan mua sắm thuộc Bộ Quốc phòng Ukraine, đã tiết lộ rằng Ukraine đã ký kết hợp đồng sản xuất với số lượng lớn các UAV đánh chặn. Hơn nữa, quốc gia này cũng có kế hoạch tiếp tục đặt mua thêm, tùy thuộc vào khả năng ngân sách. Sự hỗ trợ từ các nước đồng minh cũng được xem xét để đẩy mạnh sản lượng, nhằm đáp ứng nhu cầu cấp bách về phòng thủ.

Sự viện trợ của Mỹ về các hệ thống phòng không Patriot đã đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp Ukraine đối phó với tên lửa đạn đạo và hành trình của Nga. Tuy nhiên, vào tháng 6 vừa qua, Nga đã thực hiện một cuộc tấn công lớn bằng cách phóng hơn 5.000 UAV loại Shahed vào Ukraine. Đáng chú ý, có một đêm mà số lượng UAV Shahed lên tới 728 chiếc, vượt xa khả năng phản ứng của bất kỳ hệ thống phòng không nào.

Mỗi tên lửa Patriot có giá lên tới 3,3 triệu USD, đắt gấp 100 lần so với một chiếc Shahed. Điều này buộc Ukraine phải tìm kiếm một giải pháp phòng thủ thay thế: rẻ, cơ động và có thể mở rộng nhanh chóng. UAV đánh chặn đã trở thành giải pháp duy nhất để ‘vá’ lại những lỗ hổng phòng không mà súng máy hay tên lửa không thể xử lý.

Để đối phó với UAV trinh sát của Nga, Ukraine đã bắt đầu cải tiến các UAV góc nhìn thứ nhất (FPV) thành UAV đánh chặn trên không. Những mẫu UAV đánh chặn mới này được thiết kế lại theo kiểu khí động học, với giá thành dao động từ 1.000 đến 5.000 USD tùy vào khả năng hoạt động.

Đáng chú ý, số lượng UAV mà Nga sử dụng trong năm qua đã tăng gấp 10 lần. Để đối phó với sự gia tăng này, Ukraine đang tăng tốc triển khai lá chắn mới. Mục tiêu của họ là sớm đưa tỷ lệ đánh chặn quay trở lại mức hơn 95%, nhằm bảo vệ không gian bầu trời của mình một cách hiệu quả hơn.

Ukraina đang tích cực mở rộng cánh cửa cho các công ty vũ khí quốc tế tham gia thử nghiệm công nghệ quân sự mới trên chiến tuyến thông qua chương trình ‘Thử nghiệm tại Ukraina’. Sáng kiến này được Brave1, một nhóm đầu tư và mua sắm vũ khí được chính phủ Ukraina hậu thuẫn, công bố tại một hội nghị quốc phòng gần đây ở Wiesbaden, Đức. Chương trình này cho phép các công ty vũ khí gửi sản phẩm của họ đến Ukraina, nơi binh sĩ sẽ được đào tạo trực tuyến và sau đó cung cấp báo cáo chi tiết về hiệu suất của vũ khí trong điều kiện thực tế.

Ông Artem Moroz, người phụ trách quan hệ nhà đầu tư của Brave1, cho biết chương trình ‘Thử nghiệm tại Ukraina’ mang lại cơ hội quý báu cho các công ty hiểu rõ về hiệu quả thực tế của công nghệ và xác định sản phẩm nào thực sự hoạt động tốt trong môi trường khắc nghiệt. Mặc dù chưa có thông tin cụ thể về các công ty đã tham gia, ông Moroz tiết lộ rằng chương trình đã thu hút sự quan tâm đáng kể từ cộng đồng quốc tế.

Trong bối cảnh lực lượng Nga tiếp tục tăng cường các hoạt động tấn công trên nhiều mặt trận và gia tăng không kích vào các thành phố của Ukraina, Kiev đang nỗ lực phát triển ngành công nghiệp quốc phòng trong nước. Sự hỗ trợ từ đầu tư nước ngoài đóng vai trò quan trọng giúp Ukraina nâng cao năng lực quân sự để đối phó với đối thủ có trang bị vượt trội.

Brave1, thành lập vào năm 2023, không chỉ đóng vai trò là một nền tảng kết nối các công ty quốc phòng Ukraina với các nhà đầu tư mà còn là cầu nối giữa các đơn vị quân đội và nhà sản xuất vũ khí. Tổ chức này đã lập một danh sách các công nghệ quân sự ưu tiên cần thử nghiệm, bao gồm hệ thống phòng không mới, thiết bị đánh chặn drone, hệ thống dẫn đường bằng trí tuệ nhân tạo, và các giải pháp chống bom lượn.

Ngoài ra, Ukraina cũng thể hiện sự quan tâm đến các hệ thống không người lái dưới nước, thiết bị điện tử trên bộ, hệ thống điều khiển hỏa lực tiên tiến, và công nghệ giúp tăng độ chính xác cho pháo binh nhờ trí tuệ nhân tạo. Những bước đi này của Ukraina nhằm nâng cao năng lực quân sự và công nghệ quốc phòng, đồng thời mở rộng hợp tác quốc tế trong lĩnh vực này.

Trong bối cảnh công nghệ quốc phòng đang phát triển không ngừng, Thổ Nhĩ Kỳ đã thể hiện sự quyết tâm trong việc tự chủ công nghệ, đặc biệt là trong lĩnh vực hệ thống bay không người lái. Tại triển lãm IDEF2025, trực thăng không người lái ALPiN do Titra Teknoloji phát triển đã được giới thiệu, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong khả năng tác chiến đa nhiệm của Thổ Nhĩ Kỳ.

ALPiN được phát triển trên cơ sở một trực thăng hai chỗ ngồi thông thường, sau đó được chuyển đổi thành hệ thống không người lái thông qua việc tích hợp các bộ chấp hành servo chuyên dụng và hệ thống lái tự động độc quyền. Đây là trực thăng không người lái đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ có khả năng cất và hạ cánh thẳng đứng hoàn toàn tự động chỉ với một nút lệnh.

Thiết kế của ALPiN cho phép thực hiện nhiệm vụ hoàn toàn tự động, với khả năng chở tối đa 200 kg tải trọng, bao gồm nhiên liệu, và bay liên tục trong hơn 9 giờ với trần bay lên đến 6.400 m. Những đặc tính này làm cho ALPiN trở nên phù hợp với các hoạt động trong môi trường chiến thuật phức tạp, cả trên bộ và trên biển, vào bất kể thời điểm nào trong ngày.

Hệ thống này hỗ trợ nhiều nhiệm vụ quan trọng như trinh sát, giám sát, thu thập mục tiêu và do thám (ISTAR), cũng như triển khai hậu cần ở những khu vực mà máy bay thông thường khó tiếp cận. ALPiN có bán kính điều khiển lên đến 200 km, tốc độ hành trình 107 km/giờ và tốc độ tối đa 203 km/giờ. Hệ thống sử dụng động cơ xăng 175 lít và có thể vận hành trong điều kiện gió lên đến 37 km/giờ, được trang bị động cơ công suất 130 mã lực.

Một trong những tính năng nổi bật của ALPiN là khả năng ổn định tích hợp, cho phép nó có thể treo tại chỗ, xoay quanh trục để theo dõi mục tiêu và có thể trang bị nhiều loại tải trọng tùy theo yêu cầu nhiệm vụ. Ngoài các ứng dụng quân sự, ALPiN cũng thích hợp cho các ứng dụng dân sự như quan sát nông nghiệp, ứng cứu khẩn cấp, truyền thông tiếp sóng và triển khai như một trạm gốc di động.

Về thiết bị hàng không và điều hướng, ALPiN được trang bị hệ thống bay tự động dự phòng, lập kế hoạch nhiệm vụ thời gian thực với hơn 100 điểm tham chiếu, chức năng tự động quay về điểm xuất phát, ghi nhật ký dữ liệu bay, radar đo độ cao, hệ thống dẫn đường quán tính (INS), liên kết dữ liệu và video mã hóa AES-256, cùng hệ thống liên lạc đa băng L/S, SATCOM và VHF.

Các tùy chọn bổ sung cho ALPiN bao gồm nhận dạng địch – ta (IFF), dẫn đường GNSS chống gây nhiễu và theo dõi mục tiêu qua camera tích hợp. Hệ thống có thể trang bị camera quang – hồng ngoại (EO/IR), radar khẩu độ tổng hợp (SAR), LIDAR, cảm biến AIS, cùng các module tình báo tín hiệu (SIGINT) và thông tin liên lạc (COMINT).

ALPiN không chỉ phục vụ mục đích quân sự mà còn hỗ trợ các hoạt động dân sự. Trong quân sự, nó có thể hỗ trợ pháo binh thông qua chia sẻ mục tiêu, vận chuyển tiếp tế như đạn dược, lương thực và hỗ trợ hậu cần nhân đạo ở vùng thảm họa. Các ứng dụng khác bao gồm lập bản đồ, quan sát khí tượng và phân tích đất.

Thiết kế cất hạ cánh thẳng đứng (VTOL) của ALPiN giúp nó không cần đường băng hay hệ thống phóng ngoài, cho phép hoạt động trong địa hình gồ ghề và khó tiếp cận, kể cả vùng núi.

Titra Teknoloji, công ty con của Pasifik Teknoloji, đã khẳng định vai trò của mình trong việc phát triển nền tảng tự động hóa quốc gia. Việc giới thiệu ALPiN và phiên bản nâng cấp ALPiN-2 thể hiện sự cam kết của công ty trong việc cung cấp các giải pháp công nghệ tiên tiến cho cả mục đích quân sự và dân sự.