Ngày 1/8, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố mạng lưới các trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 tại Hà Nội. Sự kiện này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc triển khai Đề án Phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030 của Chính phủ.

Trong khu vực phía Bắc, 7 mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc đã được thành lập, bao gồm: Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ sinh học trong công nghiệp và y sinh; Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ sinh học về trí tuệ nhân tạo và công nghiệp bán dẫn; Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ giao thông và hạ tầng tiên tiến, thông minh; Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về vật liệu mới và công nghệ xây dựng; Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ sinh học trong nông nghiệp; Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ giao thông; và Mạng lưới Trung tâm đào tạo xuất sắc về công nghệ mạng thế hệ sau, an ninh mạng thông minh và truyền thông đa phương tiện.

Các cơ sở giáo dục đại học chủ trì các mạng lưới này bao gồm Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Bách khoa Hà Nội, Trường Đại học Giao thông Vận tải, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội, Đại học Thái Nguyên, Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải và Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc khẳng định việc hình thành các mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc là minh chứng cho chiến lược phát triển dựa trên hợp tác toàn diện giữa nhà trường, doanh nghiệp và Nhà nước. Ông nhấn mạnh rằng đây sẽ là nền tảng quan trọng để Việt Nam bứt phá trong đào tạo nhân lực công nghệ cao phục vụ quá trình chuyển đổi số.

Việc thành lập các trung tâm đào tạo xuất sắc này được xem là một bước đi quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu trong lĩnh vực công nghệ 4.0. Qua đó, Việt Nam kỳ vọng sẽ tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động và推动 sự phát triển của đất nước trong thời kỳ hội nhập quốc tế.

Đề án Phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030 của Chính phủ đặt mục tiêu xây dựng các trung tâm đào tạo xuất sắc trong các lĩnh vực trọng điểm, tạo điều kiện cho sự phát triển của khoa học và công nghệ, cũng như nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho đất nước.

Trước đó, trong quá trình xây dựng và triển khai đề án, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tích cực phối hợp với các cơ sở giáo dục đại học, doanh nghiệp và các bên liên quan để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của đề án.

Có thể thấy, việc công bố mạng lưới các trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 tại Hà Nội là một sự kiện quan trọng, đánh dấu một bước tiến mới trong việc triển khai đề án của Chính phủ. Đây là cơ hội để Việt Nam phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, phục vụ cho quá trình chuyển đổi số và推動 sự phát triển bền vững của đất nước.

Chính phủ Việt Nam đã chính thức ban hành Quyết định 347 vào tháng 2 năm 2025, nhằm phê duyệt Đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030. Mục tiêu cốt lõi của đề án là xây dựng ít nhất 1 hoặc 2 mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trong từng lĩnh vực công nghệ ưu tiên của công nghiệp 4.0.

Đề án đặt ra mục tiêu cụ thể trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, công nghiệp bán dẫn và công nghệ sinh học, sẽ có ít nhất 2 hoặc 3 mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng trải rộng trên ba miền Bắc – Trung – Nam. Mỗi mạng lưới sẽ được dẫn dắt bởi một cơ sở giáo dục đại học có thế mạnh, phối hợp với ít nhất 5 cơ sở giáo dục đại học khác và một số doanh nghiệp trong nước và nước ngoài. Mỗi mạng lưới sẽ tổ chức ít nhất 1 chương trình xuất sắc về đào tạo thích ứng, đào tạo lại, đào tạo nâng cao, đào tạo chuyên sâu cho phát triển nguồn nhân lực trong một số lĩnh vực công nghệ ưu tiên của công nghiệp 4.0.

Một trong những mục tiêu quan trọng của đề án là thu hút ít nhất 100 nhà khoa học và chuyên gia giỏi là người Việt Nam ở nước ngoài và người nước ngoài tham gia giảng dạy, nghiên cứu khoa học trong các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam. Điều này không chỉ giúp nâng cao chất lượng đào tạo mà còn tạo cơ hội cho sự chuyển giao kiến thức và công nghệ giữa các nước.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chọn 13 cơ sở giáo dục đại học để dẫn dắt các trung tâm đào tạo xuất sắc, tài năng về công nghệ ở 9 lĩnh vực. Những cơ sở giáo dục đại học này sẽ đóng vai trò là hạt nhân của mạng lưới, đóng góp vào sự phát triển của hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0.

PGS.TS Nguyễn Hoàng Long, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải, cho biết trường đã thiết lập được một mạng lưới quy mô lớn với 12 cơ sở giáo dục đại học uy tín và 2 viện nghiên cứu chuyên ngành, cùng với các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghệ, xây dựng và giao thông. Trường sẽ chủ trì và phối hợp với các đơn vị trong mạng lưới thiết kế các chương trình đào tạo xuất sắc tài năng, tích hợp trí tuệ nhân tạo, IoT, dữ liệu lớn, công nghệ vật liệu mới và năng lượng xanh vào chương trình đào tạo và giáo trình giảng dạy.

Đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030 đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học tại Việt Nam, hướng tới đáp ứng nhu cầu của cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư. Việc triển khai đề án này sẽ giúp Việt Nam phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động và góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Theo các chuyên gia, đề án này có thể giúp Việt Nam bắt kịp với xu thế phát triển của thế giới trong lĩnh vực công nghệ 4.0 và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho đất nước.

Thông tin về các cơ sở giáo dục đại học dẫn dắt các trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng có thể được tìm thấy trên trang web của Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam tại đây.

Luật Nhà giáo – một đạo luật quan trọng sắp có hiệu lực từ ngày 01/01/2026, đánh dấu một bước ngoặt lớn trong việc nâng cao地位 và quyền lợi của nhà giáo. Một trong những điểm mới nổi bật của luật này là việc bỏ chia hạng nhà giáo, thay vào đó, chức danh nhà giáo sẽ được xác định dựa trên yêu cầu của hoạt động nghề nghiệp trong từng cấp học và trình độ đào tạo. Điều này được kỳ vọng sẽ chấm dứt những bất cập và bất công trong việc trả lương cho nhà giáo hiện nay.

Từ ngày 01/01/2026, giáo viên sẽ không còn được chia thành các hạng I, II, III như hiện nay. Thay vào đó, lương của nhà giáo sẽ được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Bộ Giáo dục và Đào tạo dự kiến sẽ tham mưu Chính phủ xếp lại bảng lương của một số chức danh nhà giáo, bao gồm giáo viên mầm non, phổ thông, dự bị đại học, và giáo viên giáo dục nghề nghiệp hạng IV. Mục đích là để bảo đảm tính thống nhất về bảng lương áp dụng với các chức danh nghề nghiệp viên chức nhà giáo và viên chức các ngành, lĩnh vực khác.

Dự thảo Nghị định quy định chính sách tiền lương, phụ cấp, chế độ hỗ trợ, thu hút đối với nhà giáo cũng đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo xây dựng. Theo đó, hệ số lương đặc thù đối với nhà giáo sẽ được áp dụng với mức từ 1,1 đến 1,6 tùy theo cấp học và trình độ đào tạo. Điều này sẽ giúp bảo đảm mức sống của nhà giáo, giúp họ an tâm công tác và cống hiến cho sự nghiệp giáo dục.

Bên cạnh đó, Luật Nhà giáo cũng quy định các chính sách ưu đãi và phụ cấp đặc thù khác cho nhà giáo. Chính sách thu hút và trọng dụng nhà giáo sẽ bao gồm ưu tiên trong tuyển dụng, tiếp nhận, tiền lương, phụ cấp, đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch, bổ nhiệm, điều kiện làm việc, trang thiết bị làm việc, và phúc lợi.

Việc xếp lương theo cấp học và trình độ đào tạo sẽ giúp đảm bảo công bằng và hợp lý trong việc trả lương cho nhà giáo. Giáo viên có trình độ đào tạo cao hơn sẽ được hưởng lương cao hơn, và giáo viên có hiệu quả công việc cao hơn sẽ được thưởng cao hơn.

Tuy nhiên, để đảm bảo tính hiệu quả của các chính sách mới, cần phải đi kèm với trách nhiệm và cấm tuyệt đối dạy thêm tiêu cực, dạy thêm trái phép. Chỉ khi có sự kết hợp giữa nâng cao地位 và quyền lợi của nhà giáo với trách nhiệm và kỷ luật nghiêm khắc, chúng ta mới có thể trả lại sự tôn nghiêm, uy tín và vị thế của nhà giáo.