Đêm biên giới A Lưới, thuộc thành phố Huế, mang đến cho du khách trải nghiệm ẩm thực độc đáo của đồng bào dân tộc Tà Ôi. Với không gian ấm áp của ánh lửa, cùng với men rượu cần và rượu đoak nồng nàn, tiếng trống chiêng ngân vang, du khách như được mời gọi khám phá cánh cửa văn hóa của đại ngàn phía Tây. A Lưới là một trong những điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tìm hiểu về văn hóa và ẩm thực của các dân tộc thiểu số Việt Nam.
Tại không gian A Roàng, xã A Lưới4, du khách có thể trải nghiệm và tìm hiểu về văn hóa ẩm thực Tà Ôi, nơi các homestay và nhà cộng đồng chào đón những đoàn khách đầu tiên. Người Tà Ôi tại đây giới thiệu những món ăn truyền thống gắn liền với rau rừng, thịt khô gác bếp, cá suối nướng, và cơm lam, tất cả đều thể hiện mối giao hòa sâu sắc giữa con người và thiên nhiên. Các món ăn này không chỉ mang lại hương vị đặc trưng mà còn thể hiện sự sáng tạo và khéo léo của người Tà Ôi trong việc sử dụng nguyên liệu địa phương.
Trong kho tàng ẩm thực của người Tà Ôi, hai món bánh truyền thống là a quát (bánh sừng trâu) và a deep man (bánh nếp vừng) đã gây ấn tượng mạnh với du khách. A quát được xem như biểu tượng của tình yêu và sự thủy chung, với chiếc lớn đại diện cho chàng trai và chiếc nhỏ tượng trưng cho cô gái. Còn a deep man, làm từ xôi nếp giã nhuyễn trộn với mè rang, được cắt thành miếng dày và xếp tròn như hai bàn tay ghép lại. Những món bánh này không chỉ là một phần của bữa ăn mà còn là một phần của văn hóa và truyền thống Tà Ôi.
Rau rừng, thành phần không thể thiếu trong mỗi bữa ăn của người Tà Ôi, được tuyển chọn kỹ lưỡng và tươi ngon. Từ rau tàu bay giòn, môn thục trộn mỡ nướng trong ống tre, đến rau rớn giòn chát xào hoặc trộn gỏi, lá trưng để cuốn thịt nướng, và rau chua nấu canh cá suối, mỗi loại rau đều kết hợp với gia vị dân dã như muối, ớt, và các thảo mộc địa phương, tạo nên hương vị vừa quen thuộc, vừa mới mẻ. Việc sử dụng rau rừng không chỉ làm tăng hương vị của bữa ăn mà còn thể hiện sự gần gũi với thiên nhiên của người Tà Ôi.
Thức uống đặc trưng không thể thiếu là rượu cần, với nước gạo đục, chua nhẹ, và ngọt hậu, ủ từ nhiều ngày, tạo nên sự quyến rũ và gắn kết giữa con người với văn hóa Tà Ôi. Rượu cần không chỉ là một loại thức uống mà còn là một phần của các nghi lễ và hoạt động văn hóa của người Tà Ôi.
Viên Đăng Phú, một hướng dẫn viên du lịch trẻ của Tà Ôi, đã trở thành cầu nối văn hóa, không chỉ giới thiệu về cảnh sắc A Lưới mà còn tự tay học hỏi và trình bày các món ăn đặc sản của vùng. Anh thường dẫn du khách vào rừng hái rau, bắt cá suối, và trải nghiệm homestay với bữa ăn thuần Việt trên cao nguyên. Qua đó, anh giúp du khách hiểu hơn về văn hóa và cách sống của người Tà Ôi.
Nhiều du khách, trong đó có cả du khách quốc tế, đã thể hiện sự quan tâm và yêu thích đối với sản phẩm văn hóa và ẩm thực của Tà Ôi. Sự đón nhận này tiếp thêm động lực cho Viên Đăng Phú và những người như anh trong việc quảng bá và bảo tồn văn hóa bản địa. Việc bảo tồn và phát triển văn hóa bản địa không chỉ giúp giữ gìn truyền thống mà còn góp phần vào sự phát triển của du lịch và kinh tế địa phương.
Du lịch ẩm thực đã trở thành một phần quan trọng trong việc thúc đẩy kinh tế tại A Lưới. Qua các hoạt động du lịch và homestay, nhiều bà con dân tộc thiểu số đã có việc làm và thu nhập ổn định. Hạ tầng nông thôn cũng được cải thiện với đường sá, điện, trường học, bệnh xá, và các homestay được đầu tư khang trang. Điều này không chỉ nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân địa phương mà còn tạo ra một điểm đến hấp dẫn cho du khách.
Ông Hồ Văn Khởi, Phó Chủ tịch UBND xã A Lưới4, nhấn mạnh rằng việc giữ chân du khách không chỉ dừng lại ở việc họ trải nghiệm nét đẹp của thiên nhiên, con người, và văn hóa, mà còn giúp thúc đẩy ngành công nghiệp không khói phát triển, tạo công ăn việc làm và thu nhập cho người dân địa phương. Việc phát triển du lịch một cách bền vững sẽ tiếp tục là một trong những mục tiêu chính của địa phương trong thời gian tới.
