Trong thời đại hiện nay, trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một phần không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực của đời sống. Mới đây, giáo sư Trần Thế Truyền từ Đại học Deakin, Úc, đã sử dụng cụm từ ‘sinh vật kỹ thuật số’ (digital species) để chỉ AI trong một cuộc gặp gỡ với các bạn trẻ, sinh viên và nhân viên các doanh nghiệp tại Việt Nam. Các bạn trẻ đã thể hiện sự thích thú với hình ảnh và chia sẻ nhiều ý kiến về cách ‘làm chủ’ sinh vật mới này.
Để sử dụng AI hiệu quả, các bạn trẻ cho rằng cần phải tỉnh táo và khôn ngoan. Bạn Hồ Khả Minh Châu, học sinh lớp 11 Trường THPT Bùi Thị Xuân, TP.HCM, đã bắt đầu sử dụng ChatGPT để tìm thông tin và làm bài thuyết trình. Bạn cho biết AI giúp tổng hợp kiến thức nhanh hơn Google, nhưng cần phải nghĩ ra câu lệnh phù hợp. Điều này cho thấy rằng, mặc dù AI có thể hỗ trợ rất nhiều trong việc học tập và nghiên cứu, nhưng người sử dụng cần phải có kỹ năng và kiến thức nhất định để tận dụng tối đa công cụ này.
La Nông Thương Hoài, nhân viên marketing tại TP.HCM, cũng chia sẻ rằng công ty của cô đang triển khai học và sử dụng AI trong nhiều công việc. Tuy nhiên, cô cũng nhấn mạnh rằng cần phải kiểm tra lại thông tin do AI đưa ra và không nên lệ thuộc hoàn toàn vào nó. Điều này cho thấy rằng, mặc dù AI có thể hỗ trợ rất nhiều trong công việc, nhưng người sử dụng cần phải có tinh thần phê phán và kiểm tra thông tin để đảm bảo tính chính xác.
Giáo sư Trần Thế Truyền cũng khuyên các bạn trẻ cần phải dám nghĩ lớn và mạnh dạn để cùng đồng hành với AI. Ông cho rằng AI không hề xấu, mà quan trọng là cách sử dụng nó. Điều này cho thấy rằng, AI là một công cụ trung lập, và cách sử dụng nó phụ thuộc vào người sử dụng.
Không chỉ sinh viên, các giảng viên đại học cũng cần phải bắt đầu làm chủ AI như một công cụ hỗ trợ học tập và nghiên cứu. Đại học Debrecen (Hungary) đang thảo luận về việc tích hợp AI vào chương trình đào tạo, và tin rằng AI sẽ là môn học bắt buộc cho tất cả các khoa ngành. Điều này cho thấy rằng, AI đang trở thành một phần không thể thiếu trong giáo dục đại học.
Tại Việt Nam, Đại học Văn Lang (VLU) đã thành lập Viện Khoa học tính toán và trí tuệ nhân tạo (COSARI) để nghiên cứu và đào tạo về AI. PGS.TS Nguyễn Thời Trung, viện trưởng COSARI, cho rằng AI đã trở thành một phần không thể thiếu trong mọi ngành nghề, nhưng sinh viên hiện nay còn thiếu nền tảng toán học, lập trình và phân tích dữ liệu. Ông Trung cũng cảnh báo rằng AI có thể gây bất cân đối trong tiếp cận tri thức và khiến sinh viên mất định hướng nếu vai trò của người thầy bị xem nhẹ.
Do đó, các bạn trẻ cần học hỏi các nhóm nội dung AI, tư duy logic, thống kê và lập trình, cũng như ứng dụng AI một cách sáng tạo. Điều này cho thấy rằng, để tận dụng tối đa công cụ AI, người sử dụng cần phải có kiến thức và kỹ năng nhất định.
Trong hợp tác quốc tế, Oliver Lochhead, sinh viên ngành quản lý thể thao, Đại học Swinburne, cho rằng không có sự khác biệt lớn trong cách tiếp cận AI giữa sinh viên Việt Nam và Úc. Các bạn trẻ ở cả hai quốc gia đều tò mò, cởi mở và sẵn sàng khám phá tiềm năng của AI.
Tiềm năng của AI tại Việt Nam rất lớn, với dân số 100 triệu người và tốc độ số hóa nhanh. Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số, trong đó có nội dung về AI, tạo cơ hội lớn để Việt Nam chủ động học hỏi và sử dụng AI một cách hiệu quả.
Để tận dụng tối đa tiềm năng của AI, người sử dụng cần phải có tinh thần phê phán, kiểm tra thông tin và sử dụng AI một cách sáng tạo. Đồng thời, các cơ sở giáo dục cần phải tích hợp AI vào chương trình đào tạo để giúp sinh viên có kiến thức và kỹ năng cần thiết để tận dụng tối đa công cụ này.
Tìm hiểu thêm về AI và các ứng dụng của nó trong đời sống hàng ngày
Đại học Deakin, Úc, nơi giáo sư Trần Thế Truyền đang công tác
Đại học Văn Lang, nơi thành lập Viện Khoa học tính toán và trí tuệ nhân tạo
