Trào lưu sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ deepfake để tạo ra các hình ảnh giả mạo trên mạng xã hội đang ngày càng trở nên phổ biến và biến tướng. Bên cạnh những tiến bộ không thể phủ nhận, AI và công nghệ deepfake đang giúp người dùng mạng xã hội tự tạo những bức ảnh trong vài giây, hình ảnh khó phân biệt thật – giả. Điều này đã làm trầm trọng vấn nạn lan truyền thông tin sai sự thật, ghép ảnh gây tổn thương, xúc phạm danh dự người không liên quan.
Mới đây, trên mạng xã hội xuất hiện loạt hình ảnh người dùng đang bị cảnh sát giao thông lập biên bản, nhưng họ lại tạo dáng và thể hiện thần thái như thể đang khoe tài sản đắt tiền. Những hình ảnh này được tạo ra bởi AI và đã khiến nhiều người nhầm lẫn. Việc sử dụng AI để tạo ra hình ảnh như vậy đã đặt ra những thách thức mới trong việc xác định tính xác thực của thông tin và hình ảnh trên mạng xã hội.
Các chuyên gia cho rằng, ảnh tạo ra từ AI đang làm tăng vấn nạn tạo ra tin giả, làm xói mòn nền tảng của sự thật, khiến việc xác định tin tức, hình ảnh thật – giả ngày càng khó. Điều này đã dẫn đến sự mất lòng tin vào các phương tiện truyền thông và nguồn tin đáng tin cậy. Khi thông tin sai lệch và hình ảnh giả mạo lan truyền rộng rãi, người dân có thể trở nên hoài nghi về tính chính xác của thông tin họ tiếp nhận hàng ngày.
Nhiều quốc gia đã tích cực xây dựng quy định pháp luật và biện pháp kỹ thuật kiểm soát, đối phó kẻ xấu. Một số bang của Mỹ có luật cấm tạo, phát tán deepfake với mục đích quấy rối, đe dọa hoặc lừa đảo. Hàn Quốc tăng cường biện pháp pháp lý, sau nhiều vụ bê bối deepfake tấn công giới giải trí. Trung Quốc yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ deepfake phải có trách nhiệm kiểm duyệt nội dung và yêu cầu người dùng xác thực danh tính. Những biện pháp này nhằm mục đích ngăn chặn việc sử dụng công nghệ deepfake vào các hoạt động bất hợp pháp.
Trước tình trạng trên, mỗi người dùng cần nâng cao trách nhiệm cá nhân, không thể vì “cho vui” mà vô tình tiếp tay cho tin giả, thậm chí vi phạm pháp luật. Người dùng mạng xã hội cần có cái nhìn nghiêm túc về vấn đề này và không nên chia sẻ hoặc tạo ra những hình ảnh giả mạo có thể gây hiểu lầm hoặc tổn thương cho người khác. Đồng thời, nâng cao nhận thức và kỹ năng để phân biệt thông tin thật và giả là rất quan trọng trong việc giảm thiểu tác động tiêu cực của tin giả và deepfake.
