Sự cố lật tàu Vịnh Xanh 58 cách đây một tuần đã gióng lên hồi chuông báo động về những điểm còn trống trong quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam. Mặc dù chỉ cách bờ 3 km và cách cảng Tuần Châu 1 km, tàu Vịnh Xanh 58 chở 49 người đã gặp phải giông lốc bất ngờ và lật giữa biển mà không có hệ thống giám sát nào hay biết trong khoảng 2 giờ đồng hồ. Sự chậm trễ này được coi là một “lỗ hổng chết người” trong thời đại mà mọi chuyển động của con người đều có thể được giám sát qua GPS, cảm biến, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn…
Trong thời đại số, việc giám sát thời gian thực đối với tất cả tàu du lịch là một yêu cầu thiết yếu. Tuy nhiên, vụ việc lần này không chỉ là một tai nạn hàng hải thông thường, mà còn làm lộ ra khoảng trống lớn và thiếu tính toàn diện trong việc ứng dụng công nghệ vào thực tế vận hành đời sống ở nhiều lĩnh vực. Chuyển đổi số và công nghệ chỉ thực sự có ý nghĩa khi chúng có thể được áp dụng trong những tình huống khẩn cấp nhất, khốc liệt nhất, nơi con người không còn đơn độc.
Các địa phương, trong đó có Quảng Ninh, và các bộ, ngành liên quan cần nhanh chóng số hóa các tình huống khẩn cấp. Tất cả tàu ra khơi phải được trang bị thiết bị định vị và truyền dữ liệu thời gian thực. Hệ thống trung tâm điều hành (IOC) phải tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) để phát hiện các lộ trình bất thường. Khi một tàu không về đúng giờ, phải có cảnh báo kịp thời. Khi mất tín hiệu, phải có quy trình truy vết nhanh để xác định vùng tìm kiếm. Và khi có mưa bão, phải có radar thời tiết với tín hiệu số gửi đến từng tàu, từng thuyền viên.
Sự sống không chỉ trông chờ vào wifi mạnh và “may rủi” trong kỷ nguyên chuyển đổi số. Chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở việc triển khai hệ thống camera nhận diện khuôn mặt trong thành phố, mà còn cần một hệ thống giám sát các tàu du lịch, radar cảnh báo thời tiết, cảnh báo khi lịch trình bất thường. Chuyển đổi số không chỉ cần vẽ bản đồ đẹp, mà còn cần khả năng ứng cứu người đúng lúc, trong những tình huống nguy cấp.
Như vậy, để đảm bảo an toàn cho người dân và du khách, các cơ quan chức năng cần nhanh chóng triển khai các giải pháp công nghệ để giám sát và ứng phó với các tình huống khẩn cấp. Việc ứng dụng công nghệ vào thực tế vận hành đời sống cần được đẩy mạnh, nhằm mang lại hiệu quả thực sự và kịp thời trong những tình huống cần thiết.
Thực tế, hiện nay Việt Nam đang tích cực đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số, với mục tiêu xây dựng một nền kinh tế số, xã hội số. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, đơn vị, cũng như sự đầu tư thích đáng vào công nghệ và hạ tầng.
