Trong bối cảnh hiện nay, hoàn thiện thể chế trở thành yêu cầu cấp thiết và điều kiện tiên quyết để khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số thực sự trở thành động lực trung tâm cho tăng trưởng kinh tế và nâng cao năng lực quản trị quốc gia. Bộ Khoa học và Công nghệ đang tích cực triển khai các nỗ lực nhằm hoàn thiện thể chế, tạo điều kiện cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo phát triển mạnh mẽ.
Một trong những nhiệm vụ quan trọng được đặt ra là xây dựng hạ tầng số với băng thông siêu rộng và dung lượng siêu lớn, đảm bảo phủ sóng 5G sâu rộng trên toàn quốc. Hạ tầng số được xác định là nền tảng chiến lược của quốc gia số, tương đương với hạ tầng giao thông và điện lực. Việc phổ cập hạ tầng số là điều kiện cần thiết cho sự phát triển của nền kinh tế số.
Chuyển đổi số cũng là một mục tiêu quan trọng, với việc ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo để xử lý dữ liệu số, hướng đến mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia số. Quá trình chuyển đổi số cần tạo ra mức tăng trưởng kinh tế tương ứng từ 1-1,5%. Để đạt được mục tiêu này, việc quản lý khoa học theo kết quả đầu ra được xác định là hướng đi mới trong quản lý khoa học và công nghệ.
Theo đó, Nhà nước sẽ đầu tư 1 đồng cho nghiên cứu, nhưng yêu cầu kết quả nghiên cứu đó phải tạo ra ít nhất 10 đồng doanh thu mới. Khoa học và công nghệ phải hướng tới mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân.
Đổi mới sáng tạo được xác định là con đường để Việt Nam đưa khoa học và công nghệ ứng dụng vào cuộc sống. Đổi mới sáng tạo phải giúp Việt Nam tăng trưởng thêm 3% GDP mỗi năm. Để đạt được mục tiêu này, phát triển tài sản trí tuệ và chuẩn hóa tiêu chuẩn quốc gia là hai nhiệm vụ quan trọng trong thời gian tới.
Đặc biệt, chuyển dịch quan trọng nhất trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ là chuyển từ bảo vệ quyền sang tài sản hóa, thương mại hóa và thị trường hóa các kết quả nghiên cứu. Bộ Khoa học và Công nghệ đang đẩy mạnh hoàn thiện khung pháp lý cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Từ nay đến cuối năm 2025, Bộ sẽ phải hoàn thành và thông qua 4 luật, bao gồm 1 luật mới và 3 luật sửa đổi. Thể chế đổi mới sẽ gắn nghiên cứu với thị trường và quốc tế. Luật Khoa học và Công nghệ sửa đổi sẽ tạo ra sự thông thoáng cho hoạt động nghiên cứu với mục tiêu là tạo ra nhiều kết quả nghiên cứu có giá trị.
Lượt sửa đổi Luật Sở hữu trí tuệ sẽ biến các kết quả nghiên cứu này thành tài sản trí tuệ để giao dịch được. Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh rằng bây giờ là lúc phải hành động quyết liệt và hiệu quả, làm thật nhiều, làm những việc lớn, hướng đến kết quả cuối cùng là tăng trưởng kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân, nâng cao năng lực quản trị quốc gia.
